خوردن و نوشیدن آن گرامی:
رسول خداصلی الله علیه وآله از همه نوع غذا میل میفرمود، از هر چه خدا بر او حلال کرده بود همراه خانواده و خدمتکاران وقتی آنان میخوردند میخورد، و نیز با هر مسلمانی که او را دعوت میکرد روی زمین و روی هر چه آنان غذا میخوردند و از هر غذایی که آنان میخوردند میخورد، اگر مهمانی بر او وارد میشد با مهمان خود غذا میخورد، و غذایی را که همراه جماعت مردم صرف کند بیشتر دوست میداشت.
وقتی غذایی برای او میگذاشتند میگفت:
«بنام خدا، خدایا این طعام را نعمتی ساز که سپاس آن بگزاریم و آن را به نعمت بهشت متصّل کن».
بیشتر اوقات از آنچه جلوی او بود میخورد، و هنگام صرف غذا زانوها و پاها را جمع میکرد و مثل نماز گزار بر دو زانو مینشست؛ و میفرمود: من بندهام و مثل بندگان غذا میخورم و مثل بندگان مینشینم.
امام صادقعلیه السلام فرمودند: پیامبرصلی الله علیه وآله از آن هنگام که به پیامبری مبعوث شد تا پایان زندگی برای تواضع و خاکساری در برابر خدا هرگز تکیه داده چیزی نخورد، و چون شروع به غذا میکرد و میگفت:
«بنام خدا، خدایا در آنچه روزی ما فرمودهای برکت عطا کن، و عوض و جایگزین آن را نیز از تو میخواهیم».
طعام پیامبرصلی الله علیه وآله هماره نانجوین بود؛ و دعوت بردگان را میپذیرفت، و بردگان را پشت سر خود بر مرکبی که سوار بود سوار میکرد، و طعام را روی زمین میخورد.
غذای داغ نمیخورد و میفرمود: خدا آتش را طعام ما نساخته است، غذای داغ برکت ندارد آن را سرد کنید.
سیر و پیاز و چیزهایی را که رائحه بدی داشته باشند نمیخورد؛ و از هیچ غذایی بدگویی نمیکرد اگر دوست داشت میخورد و اگر خوشش نمیآمد وامی گذاشت؛ تا ممکن بود تنها غذا نمیخورد، و میفرمود: بدترین شما آن است که تنها غذا بخورد، و برده خود را بزند، و عطا و یاری خود را از دیگران باز دارد…
حضرت امام حسینعلیه السلام فرمودهاند:
رسول خداصلی الله علیه وآله وقتی غذایی میخورد میگفت: بار خدایا در آن به ما برکت عطا کن و بهتر از آن را روزی ما گردان.
و هنگامی که شیر یا شربتی مینوشید میگفت: بار خدایا در آن به ما برکت عطا کن و از آن روزی ما گردان
حضرت امام رضاعلیه السلام فرمودهاند: رسول خداصلی الله علیه وآله فرمود: برترین خوردنی اهل دنیا و آخرت گوشت است و پس از آن برنج.
و فرمود: شربت عسل را هر کس به شما تعارف کرد ردّ نکنید.
و فرمود: انار بخورید که هر دانه آن در معده قرار میگیرد دل را روشن میسازد و شیطان را چهل روز بیرون میراند.
و فرمود: سرکه نانخورش نیکویی است، خانوادهای که سرکه داشته باشند فقیر نمیشوند.
و فرمود: بر شما باد به روغن زیتون که آن تلخی صفرا و سودا را میگشاید و بلغم را میبرد و عصب را قوی میسازد و مرض را بر طرف میکند و اخلاق را نیکو و وجود (یا نَفَس) را پاکیزه و غم را بر طرف میسازد.
و فرمود: برترین خوراک دنیا و آخرت گوشت است، و برترین نوشیدنی دنیا و آخرت آب است، و من سرور فرزندان آدمم و فخر نمیکنم
پیامبرصلی الله علیه وآله سرکه و روغن زیتون را بیشتر از دیگر نانخورشها دوست میداشت؛ یکبار بر «امّسلمه» وارد شد و آن بانو پاره نانی خدمت پیامبرصلی الله علیه وآله آورد؛ پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود: نانخورشی داری؟
عرض کرد: نه ای رسول خدا، جز سرکه چیزی ندارم!
فرمود: سرکه نانخورش خوبی است، خانهای که در آن سرکه باشد بیچیز نیست
پیامبرصلی الله علیه وآله خربزه را با شکر و با خرما میخورد، و خوردن هندوانه را نیز با خرما دوست داشت، و از سبزیها ریحان را دوست داشت، و از نگاه کردن به ترنج سبز و سیب سرخ خوشش میآمد .
کف پای پیامبر در اثر راه رفتن بر زمین داغ سوزش و التهاب پیدا کرد و برای علاج آن سبزی «خرفه» را زیر پای خود ضماد کرد و سوزش و التهاب آن تسکین یافت و پیامبر برای (برکت) آن دعا کرد و خرفه را دوست داشت و میفرمود چه سبزی مبارکی است .
به نمک نیز توجّه داشت، امام صادقعلیه السلام فرمودند: پیامبرصلی الله علیه وآله یکبار به سنگی دست برد و عقربی او را گزید، فرمود: خدا لعنتت کند نه مسلمان از تو در امان میماند نه کافر!
آنگاه نمک خواست و با دست قدری نمک بر محل گزیدگی ضماد کرد و آرام شد.
آنگاه امامعلیه السلام فرمودند: اگر مردم خواص نمک را بدانند به هیچ پاد زهر دیگری نیاز پیدا نمیکنند
برای پیامبرصلی الله علیه وآله غذایی بسیار گرم آوردند؛ فرمود: خداوند آتش را طعام ما نساخته است، بگذارید خنک و قابل خوردن شود که غذای داغ بیبرکت است و شیطان در آن بهرهای دارد .
پیامبرصلی الله علیه وآله چون آب مینوشید در آغاز «بسمالله» میگفت آنگاه به آرامی قدری مینوشید سپس نوشیدن را قطع میکرد و «الحمدلله» میگفت، و باز «بسمالله» میگفت و بار دیگر قدری مینوشید، و در دفعه سوّم بیشتر مینوشید و بعد «الحمدلله» میگفت، و بدین ترتیب آب را در سه نفس و با سهبار «بسمالله» و سهبار «الحمدلله» گفتن مینوشید، و آب را میمکید و یکباره بالا نمیکشید… و در ظرف آب تنفّس نمیکرد، و اگر میخواست تنفّس کند ظرف را از دهان دور میداشت، گاهی نیز به یک نفس آب مینوشید، و در کاسه بلور آب میخورد و در کاسه چوبی و در ظرف چرمی در ظرف سفال، و با دو کف دست خود نیز… و میفرمود هیچ ظرفی خوشایندتر از دست نیست؛ و از دهانه مشک و کوزه مینوشید… و ایستاده و گاه سواره نیز مینوشید.
شربت شیرین و سرد را بیشتر دوست میداشت، و شربت آب و عسل نیز مینوشید؛ و میفرمود: برترین نوشیدنی در دنیا و آخرت آب است
حضرت امام صادقعلیهما السلام فرمودهاند: رسول خداصلی الله علیه وآله وقتی آب میخورد میگفت: «الحمدلله الذی سقانا عذباً زلالاً و لم یسقنا ملحاً أجاجاً و لم یؤاخذ نابذنوبنا».
(سپاس خدای را که به ما آب شیرین و زلال داد و به ما آبشور و تلخ نداد، و ما را به گناهانمان مؤاخذه نفرمود).
پیامبرصلی الله علیه وآله در قدحهای شامی که از شام میآوردند و به او اهداء میکردند آب مینوشید، و آب خوردن در قدح شامی را دوست داشت و میفرمود: این پاکیزهترین ظرفهای شماست .
و فرمودهاند:
پیامبرصلی الله علیه وآله شامگاه پنجشنبه در مسجد قبا روزه گشودند و گفتند: آیا چیزی برای نوشیدن هست؟
«اوس بن خولی الانصاری» قدحی بزرگ شربت شیر و عسل برای او آورد، پیامبرصلی الله علیه وآله آن را چشید و از دهان دور کرد و فرمود: این دو نوشیدنی است؛ یکی از آنها کافی است، من آن را نمیخورم و بر دیگران حرام هم نمیکنم ولی خودم برای خدا تواضع میورزم، و هر کس برای خدا تواضع کند خدا او را بالا میبرد، و هر کس تکبّر کند خداوند او را پائین میکشد، و هر کس در معاش به اقتصاد و میانه روی عمل کند خدا به او روزی میبخشد، و هر کس تبذیر و زیادهروی نماید خدا او را محروم میسازد، و هر کس از مرگ بسیار یاد کند خدا او را دوست میدارد
