در شماره گذشته از مجموعه مقالات پیش رو به دوره‎های مختلفی که تا رسیدن امر الهی بر مومنان می‎گذرد اشاره نمودیم. مطابق با آیات قرآن دو دوره را می‎توان به ترتیب دوران تکذیب و دوران برخورد نظامی دانست. لازم به ذکر است منتظران ظهور منجی، تا رسیدن امر الهی، باید تمام ادوار را با موفقیت طی کنند تا به زمان موعود ظهور برسند.

بسم الله الرحمن الرحیم

•    دوره جدایی ولی معصوم

در این دوران خداوند ولی معصوم را از قوم کذاب می‎گیرد. حضرت نوح پس از نا امید شدن از قوم خود از خداوند می‎خواهد:

فَافْتَحْ بَیْنی‏ وَ بَیْنَهُمْ فَتْحاً وَ نَجِّنی‏ وَ مَنْ مَعِیَ مِنَ الْمُؤْمِنینَ(۱)

«اکنون میان من و آنها جدایی بیفکن و مرا و مؤمنانی را که با من هستند رهایی بخش»

از این روست که خداوند خطاب به پیامبر اسلام پس از آزار و اذیت فراوانی که مشرکین در قبال ایشان انجام می‎دادند فرمود:

وَ اصْبِرْ عَلی‏ ما یَقُولُونَ وَ اهْجُرْهُمْ هَجْراً جَمیلاً (۲)

«و در برابر آنچه (دشمنان) می گویند شکیبا باش و به طرزی شایسته از آنان دوری گزین»

باید گفت در حقیقت خداوند با این دستور بزرگ‎ترین بلای الهی را نازل کرده‎است. به تعبیر واضح‎تر جدایی ولی معصوم از یک قوم، بزرگ‎ترین بلایی است که بر آن قوم نازل می‎شود؛ زیرا مشخص می‎شود که آن‎ها دیگر لیاقت هدایت تحت رهبری ولی معصوم را ندارند.

از این روست که حضرت امیرالمومنین (علیه السلام) در ازای آزار و اذیت مسلمانان از خداوند می‎خواهد که او را از آن قوم به ظاهر مسلمان بگیرد.

این‎گونه شواهد تاریخی در سیره پیامبران و معصومین پس از کفران نعمت یک قوم در خصوص حضور ولی معصوم در میان آن‎ها و آزار و اذیت او، به وفور قابل مشاهده است؛ حضرت موسی پس از آزار و اذیت بنی اسرائیل در مسیر رسیدن به سرزمین موعود در نهایت به خداوند متعال می‎گوید:

قالَ رَبِّ إِنِّی لا أَمْلِکُ إِلاَّ نَفْسی‏ وَ أَخی‏ فَافْرُقْ بَیْنَنا وَ بَیْنَ الْقَوْمِ الْفاسِقینَ(۳)

(موسی) گفت: «پروردگارا! من تنها اختیار خودم و برادرم را دارم، میان ما و این جمعیّت گنهکار، جدایی بیفکن»

امت اسلامی به واسطه جهالت خود و ظلم‎هایی که به ولی معصوم روا داشته‎اند اکنون در این دوره، یعنی دوره جدایی ولی معصوم، به سر می‎برند و همان‎گونه که گفته شد، اگر قومی این حقیقت را درک کند متوجه خواهد شد بدترین دوران همین دوران جدایی است.

•    دوره تحسس

حضرت یعقوب خطاب به فرزندان خود برای یافتن حضرت یوسف و برادرش، واژه «تحسسوا» را به کار می‎برد و این چیزی فراتر از جستجو است؛ یعنی حس کردن.

یا بَنِیَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ یُوسُفَ وَ أَخیهِ وَ لا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْکافِرُونَ(۴)

«فرزندان من! بروید و یوسف و برادرش را بجوئید و از فرج خدا نومید مشوید، که جز گروه کافران از گشایش خدا نومید نمی شوند.»

در دوران غیبت حضرت بقیه الله الاعظم، دوره‎ای می‎رسد که نبودن وجود گران‎قدر ایشان در میان مردم حس می‎شود؛ فشارها زیاد می‎شود و مردم در تنگنا و سختی قرار می‎گیرند و  با تمام وجود، ظهور ایشان را از خداوند می‎خواهند زیرا کمبود حضور ایشان به وضوح حس می‎شود؛ به این دوران دوران تحسس می‎گویند.

•    دوره تصفیه و غربان

این دوره هم‎زمان با دوران تحسس است؛ در توضیح این مورد باید دوباره به ماجرای کشتی نوح اشاره نمود:

مطابق با برخی روایات، ساخت کشتی نوح، حدود ۴۰ سال به طول انجامید؛ این در حالی است که  خداوند از هدایت مشرکین ناامید شده‎بود و نیاز به اتمام حجت با آنان نداشت؛ طولانی شدن ساخت این کشتی، نوعی اتمام حجت با مومنین به نوح (علیه‎السلام) بوده‎‎است.

در این دوران، تصفیه مومنان نوح در حال انجام بوده‎است؛ زیرا ساخت کشتی با مسخره‎شدن و عملیات روانی همراه بوده‎است.

هم‎اکنون نیز در دوران غیبت امام معصوم، زمان تصفیه امت اسلامی و مدعیان انتظار ولی معصوم فرا رسیده‎است؛ زیرا خداوند از دشمنان اسلام ناامید شده‎است؛ اما نیاز به تصفیه است تا به تدریج سره از ناسره جدا شده و امر ظهور محقق گردد.

از این روست در بسیاری از روایات به وجود آزمایش و فتنه و غربال‎های فراوانی در مورد امت آخرالزمان اشاره شده‎است که در نهایت تصفیه اساسی صورت گرفته و مخلصین به حکومت موعود الهی نائل شوند.

این تصفیه به این دلیل انجام می‎گیرد که هنوز هدف از خلقت حاصل نشده و فقط صالحان شایستگی بهره‎بردن از هستی را دارند و تا خداوند امید داشته‎باشد که حتی یک انسان هدایت شود، عذاب خود را نازل نمی‎کند.

ادامه دارد…

منبع:مصاف

برگرفته از سخنرانی استاد رائفی‎پور / روایت عهد ۲۹/ با کشتی نوح تا کشتی حسین(علیه السلام)

پینوشت:

۱٫    شعرا/ ۱۱۸
۲٫    مزمل/۱۰
۳٫    مائده/۲۵
۴٫    یوسف/۸۷