مباحث اسلامی

رحمت و آمرزش الهی

۲۱۱

یا ملائکَتیِ قد اُسْتَحْیَیتُ مِن عِبدْی و لَیسَ لَهُ غَیری فَقَد غَفَرتُ لَهُ

ای فرشتگانم! من از بنده ی خود شرم دارم و او جز من پناهی ندارد؛ پس آمرزیدمش.

 « کرم بین و لطف خداوندگار…….. گنه بنده کرده است و او شرمسار »
الهی.وربّی.من.لی.غیرک؟!

قرآن و رحمت پروردگار

کلمه رحمن به جز مواردی که در ” بسم الله ” به کار رفته ، حدود ۴۱ بار در قرآن آمده است و کلمه رحیم نیز به جز دفعاتی که در ” بسم الله ” تکرار گشته ، حدود ۸۰ بار دیگر در قرآن مجید بکار رفته است .

اما اگر آیات مختلف قرآن کریم را بررسی کنیم ، با حقائقی عمیق از رحمت الهی مواجه می گردیم . قرآن کریم صراحتا از جانب پروردگار متعال اعلام می دارد که خداوند رحمت را بر خویش لازم و واجب ساخته است و می فرماید : ” . . . پروردگارتان، رحمت را بر خود فرض کرده . . . ” ، اما هیچ کجای قرآن کریم ، هرگز در خصوص عقاب پروردگار چنین سخنی به میان نیامده است . حتی در نقطه مقابل ، قرآن کریم نمونه های گوناگونی را برمی شمرد که خداوند حتی بدون آنکه بندگانش توبه کنند ، با رحمت گسترده خویش ، از عقاب آنان چشم می پوشد . لذا در خصوص گناهانی به غیر از شرک می فرماید : ” خداوند (هرگز) شرک را نمى‏ بخشد! و پایین‏تر از آن را براى هر کس ( بخواهد و شایسته بداند ) مى‏ بخشد . . .

یأس هرگز!

قرآن این رحمت الهی را آنقدر وسیع می داند که آشکارا اعلام می دارد بجز گمراهان ، هیچ کس از رحمت پروردگارش مأیوس نمی گردد و به نقل از حضرت ابراهیم (علیه السلام ) می فرماید : ” (او) گفت : جز گمراهان، چه کسى از رحمت پروردگارش مایوس مى‏ شود؟! ” .لذا آن هنگام که دریای رحمت الهی به تلاطم می افتد ، خطاب آیه تغییر می کند و خداوند خود مستقیما با بندگان روی برتافته خویش سخن می گوید . او با تمامی گناهان و نافرمانیهائی که آنان انجام داده اند ، باز آنان را بنده خویش می خواند و به آنان می گوید که از رحمت من مأیوس نشوید ، من تمامی گناهان شما را خواهم آمرزید : ” بگو: « اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده ‏اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را مى‏آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است. “

آمرزش از صفات فعل خداوند

آمرزش به معنای بخشایش خداوند واز صفات فعل اوست که همه بندگان را در برمی‌گیرد. نسبت این صفت به خداوند از آنجا ناشی می‌شود که او بسیار بخشاینده و مهربان و پوشاننده گناهان و بدی‌های بندگان است.
قرآن کریم، خداوند را با صفاتی همچون غافر ،غفار و غفور یاد می‌کند؛ زیرا خداوند در دنیا و آخرت، گناهان و خطاهای انسان را، بنابر شرایطی، می‌آمرزد و کسی را از آنها آگاه نمی‌سازد و آبروی گناهکار را نمی‌ریزد.

بخشایش و آمرزش خداوند همه ‏گیر است و حتى اگر مشرکان توبه کنند، خدا مى ‏پذیرد.(سوره زمر/۵۳)

شمول آمرزش

برخى آیات قرآن، رسیدن به مقام قرب الهى و برخوردارى از نعمت‏هاى فراوان بهشتى را نیز منوط به آمرزش خداوند مى ‏دانند (سوره تحریم/۸) بدین سان، دایره آمرزش خداوند حتى بزرگان معصوم علیهم السلام را نیز دربرمى‏ گیرد؛ هر چند آمرزیدن آنان به معناى تقرّب بیشتر به خداوند متعال است. هر انسانى نیازمند آمرزش الهى است؛ زیرا نمى‏ تواند همه نعمت‏هاى خدا را – آن سان که شاید و باید – شکر بگزارد.

خداوند این کاستى را – که لازمه ذات آدمى است – با مغفرت خود مى ‏پوشاند. قرآن انسان را تشویق مى ‏کند که براى دریافتن آمرزش پروردگار بشتابد و اگر کار زشتى کرد یا به خویشتن ستمى روا داشت به یاد خدا بیفتد و آمرزش بخواهد؛ زیرا جز خداوند کسى گناهان آدمى را نمى ‏آمرزد. (سوره آل عمران/ ۱۳۵-۱۳۳) روایات شیعى، آمرزش خداوند را چنان گسترده مى ‏دانند که بنابر آنها تنها کافران و مشرکان در جهنم خواهند ماند.

خداوند، دیگر کسان را پس از مدتى عذاب، مى‏ بخشاید و به بهشت راه مى‏ نماید. (التوحید، ۲۹۴؛ میزان الحکمه، ۱/۴۷۵)

 

مطالب مرتبط

دیدگاهی در مورد “رحمت و آمرزش الهی

  1. سلام خواهش مبکنم حذف کردم

  2. ·٠•●♥یا ابا صالح المهدی♥●•٠· گفت:

    سلام
    خیلی ممنون از لطفتون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *