از کجا معلوم که خداوند دارای کمال مطلق است؟
اگر بیان گردد «خداوند دارای کمال مطلق است»، یعنی خداوند متعال چیزی است و کمال و مراتب آن چیز دیگری است و خداوند از آن برخوردار شده است! یعنی این صفات بر او عارض گردیده است. در صورتی که خداوند سبحان، ترکیب نیست، جسم و ماهیت نیست که چیزی بر او عارض گردد یا خود موصوفی باشد که صفت بر او عارض گردد، اینها همه صفات «ممکن الوجود» و مخلوق است و صفات خدا عین ذات اوست.
پس ابتدا باید سؤال اینگونه تصحیح شود: «از کجا معلوم خداوند متعال کمال مطلق است؟»
الف – کمال یعنی هستی که در مقابل نقص قرار دارد که یعنی نیستی. پس، پاسخ در متن سؤال نهفته است، چرا که اگر او «کمال = کامل» نباشد، پس [العیاذ بالله] ناقص است و آن چه نقص و نیستی به آن راه داشته باشد، خدا نیست.
ب – یک موقع کسی در مورد اصل «وجود خدا»، سؤال، شک یا بحث دارد، آن مقوله‌ی دیگری است، اما اگر کسی به وجود خدا پی‌برد، دیگر فرض صفات مخلوق برای او، معنا ندارد.
ج – پی بردن به وجود خدا، یعنی پی‌بردن به «واجب الوجود»، و واجب الوجود یعنی، وجودی که هستی (کمال) عین ذات اوست؛ لذا مسبوق به «نیستی = نقص» نمی‌باشد. چرا که اگر هستی عین ذاتش نبود، او نیز «ممکن الوجود» بود و برای پیدایش و کمال‌یابی، محتاج عوامل بیرونی بود. پس او «هستی محض» یا همان «کمال محض» است.
د – بیان شد که کمال یعنی هستی و در مقابلش نقص یعنی نیستی. حیات، علم، قدرت، جمال، حکمت، رحمت و …، همه کمال هستند، یعنی هستی – در مقابل جهل نیستی و نبود علم است، ضعف نیستی و نبود قدرت است و … . پس وقتی اثبات گردید که هستیِ «واجب الوجود» عین ذات اوست، یعنی کمال عین ذات اوست.
ﻫ – از این رو شاهدیم که هر چه «کمال» می‌شناسیم، اسم الله است. لذا فرمود:
«اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَهُ الْأَسْمَاء الْحُسْنَى» (طه، ۸)
ترجمه: خداى یکتا جز او معبودى نیست و بهترین نامها [اسما و صفات کمالیه] از آن اوست.
