دعا از امتيازات شيعه:
از ويژگى هايى كه شيعه دارد و ديگران ندارند و به وسيله ى آن توانست از سايرين امتياز پيدا كند، دعا و نيايش است .
دانشمندان تشيع پيرامون اهميت و فضيلت ، آداب و شرايط دعا كتاب هايى را نگاشته اند و درباره دعاهايى كه از اهل بيت (ع ) وارد شده ، بيش از ده ها كتاب بزرگ و كوچك تاءليف كرده اند. در اين كتاب ها توجه عميق پيامبر (ص ) و دودمانش به دعا و نيايش و تاءكيدهاى فراوانشان يادآورى شده است ، تا آنجا كه از آنها نقل گرديده :
افضل العبادة الدعاء.
دعا بهترين عبادت هاست .
احب الاعمال الى الله عزوجل فى الاءرض الدعاء .
دعا و نيايش محبوب ترين اعماليست كه در روى زمين به سوى خدا عرضه مى شود.
ان الدعاء شفاء من كل داء.
دعا درمان هر درديست .
درباره ى امير المؤ منين على (ع ) نقل شده كه آن بزرگوار دعاء بود يعنى بسيار دعا و نيايش مى كرد.
عن الصادق (ع ) قال : كان امير المؤ منين (ع ) رجلا دعاء .
دعاهاى آن حضرت همانند خطبه هايش نشانه يى از نمونه هاى بلاغت عربيست ؛ مانند دعاهاى مشهورى كه به كميل بن زياد آموخت . اين دعا محتوا معارف الهى و حقايق پر مغز دينيست كه شايستگى آن را دارد تا براى هر فرد مسلمانى تابلو و برنامه عالى و صحيح دينى و تربيتى باشد.
درباره ى امام حسين (ع ) نقل شد كه ، آن بزرگوار به هنگام حمله ى دشمن در عصر تاسوعا به قمر بنى هاشم فرمود: به سوى آنان برو، و اگر توانستى ، امشب را مهلت بگير، تا به نماز و استغفار و مناجات با پروردگارمان بپردازيم . خدا مى داند كه من به نماز و تلاوت قرآن و استغفار و مناجات با خدا علاقه ى شديد دارم . امام حسين (ع ) از لشكر عمر سعد مهلت گرفت ، اما نه به خاطر اينكه يك روز بيشتر زنده بماند و يا راه فرار يا چاره يى پيدا كند، بلكه امام مى خواست :
1. يك شب از عمر باقى مانده اش را با معبود و معشوقش به راز و نياز و مناجات بپردازد، چنان كه خودش اين مطلب را بيان فرمود.
2. به پيروانش بخصوص شيعيان بفهماند كه در همه حال ، حتى در بحبوحه ى جنگ و سختى ها، با قرآن همدم و ماءنوس باشند و از دعا و استغفار غفلت نورزند.
3. صداى قرآن خواندن و استغفار و مناجاتش را به گوش لشكر دشمن برسانند كه شايد دست از ضلالت و گمراهى بردارند. نقل مى كنند كه ، به واسطه ى اين عمل امام ، در آن شب سى نفر از لشكر دشمن به سپاه امام پيوستند.
درباره ى امام سجاد (ع ) نقل شده كه ، آن بزرگوار زين العابدين بود و اين لقب را پيامبر اكرم (ص ) به او داده است .
امام سجاد (ع ) در دوران حكومت بنى اميه ، وقتى در بن بست واقع شد و نتوانست تبليغ كند و حق را بگويد مبارزه ى خويش را در قالب :
1. دعا و نيايش .
2. گريه و شيون .
3. برده دارى و برده فروشى شروع مى كند.
مجموع دعاهاى امام سجاد (ع ) به نام صحيفه سجاديه معروف است كه به آن :
1. اخت القرآن .
2. انجيل اهل البيت .
3. زبور آل محمد.
لقب داده اند. در سال 1353 (ه ق ) مرجع فقيد و مرحوم آيت الله العظمى مرعشى (ره ) نسخه يى از صحيفه ى سجاديه را براى علامه ى معاصر، مؤ لف تفسير طنطاوى (مفتى اسكندريه ) به قاهره فرستاد. وى پس از دريافت اين هديه ى گرانبها و ستايش فراوان از آن ، در پاسخ چنين نوشت :
اين از بدبختى ماست كه تاكنون بر اثر گرانبهاى جاويد كه از مواريث نبوت است ، دست نيافته بوديم ، من هر چه در آن مى نگرم ، آن را از گفتار مخلوق برتر و از كلام خالق پايين تر مى يابم .
حضرت امام خمينى (ره ) مى فرمايد:
شما اگر ادعيه ى امام سجاد و ساير ائمه را ملاحظه بفرماييد، مشحون است از اينكه مردم را بسازند براى امرى بالاتر از آنكه ، مردم عادى تصور مى كنند (دعوت به توحيد) (دعوت به اعراض از دنيا). شيعه علاوه بر صحيفه ى سجاديه ، مصباح امتهجد شيخ طوسى و اقبال سيد بن طاووس و مفاتيح محدث قمى و زادالمعاد علامه مجلسى دارد.
حضرت امام خمينى (ره ) در وصيتنامه ى سياسى و الهى خويش مى فرمايد:
ما مفتخريم كه ادعيه ى حيات بخش كه او را قرآن صاعد مى خوانند، از ائمه ى معصومين ماست . ما به مناجات شعبانيه ى امامان و دعاى عرفات حسين بن على (عليهما السلام ) و صحيفه ى سجاديه ، اين زبور آل محمد و صحيفه ى فاطميه كه كتاب الهام شده از جانب خداوند تعالى به زهراى مرضيه است ، از ما است .
پس مفاتيح از نظر امام ، كتاب اخلاق ، كارخانه ى انسان سازى و كلام صاعد است ، يعنى كلامى كه از طرف بندگان به محضر مقدس خدا مى رود؛ و قرآن كلام نازل است ، يعنى از طرف خدا بر بندگان نازل شده است ، از حجاب هاى نورانى و ظلمانى تنزل كرده است ، تا بالآخره قابل فهم شده و قابل ديدن و شنيدن شده است .
دعاهايى كه از پيامبر (ص ) و اهل بيت آن حضرت (عليهم السلام ) وارد شده ، بهترين مكتب و مسلك تربيتى و سرمشق و الگو براى هر فرد مسلمان در زندگانى خواهد بود؛ مكتبى كه نيروى ايمان و عقيده ى راسخ و روح سلحشورى و فداكارى و ايثار در راه حق و حقيقت را در انسان به وجود مى آورد. رمز عبادت و پرستش حق را مى شناساند و مزه ى مناجات و دلبستگى به خداوند را مى چشاند و وظيفه شناسى و پيروى از دين و كسب عواملى كه انسان را به خدا نزديك مى كند و رستگار و سعادتمند مى سازد، به بشر مى آموزد و انسان را از تباهى ها و هواپرستى و بدعت هاى غلط دور مى سازد.
