* جهل دو معنا دارد:
عدمی یا سلبی مانند عدم علم. جاهل یعنی کسی که دانش ندارد . دانا در برابر نادان وجودی یا اثباتی. در این تعریف مقابل جهل، عقل است نه دانش.
* در قرآن و روایات و منابع دینی 90 درصد جهل، در مقابل عقل است.
* خداوند متعال دو موجود نیرومند مرموز قوی باطنی در وجود ما خلق کرده(هر دو مخلوق خدا) و هر دو هستند. مخلوقی از نور که همان عقل است و مخلوقی از تاریکی که همان جهل است.
* وظیفه عقل درک حقایق و خوبی ها و زیبایی هاست. عقل سلیم سر سوزنی در ادراک خوبی ها ضعف ندارد. پیامبر و حجت باطنی است و ما را به سمت خوبی ها و زیبایی ها دعوت می کند.
* جهل هم مخلوق خداست در باطن ما و یک شعور باطنی است و به معنای عدم علم نیست. هیچ نوع ادراکی نسبت به خوبی ها و حقایق ندارد و کار آن درک زشتی ها و بدی ها ست و انسان را به سوی انها دعوت می کند.
* خداوند ابتدا عقل را آفریده در نتیجه عقل اصیل و جهل به تبع آن و وجودش عارضی است.
* خداوند انسان ها را بین این دو شعور آزاد قرار داده، اانسان مختار است بین لبیک به دعوت عقل یا جهل
* چرا در روایات جهل مقابل عقل است و مقابل علم معنا نشده؟
سرش این است که اگر جهل بر تو حاکم شد و اگر عنان جهل را رها کردی و تحت سلطه و سیطره جهالت در آمدی علم تو برای تو سودی ندارد. اگر اینگونه شد کاری از مدرکت ساخته نیست چون جاهل، سوادش هم در جهت جهلش به او کمک می کند.
* مشکل ما این است که هر کس از دانشگاه و حوزه خارج شد را منطبق بر حق می دانیم خیر عزیز من ضرر عالم جاهل از هزاران بی سواد بیشتر است.
* در روایت است کمر دین را دو گروه می شکنند یکی از آنها عالم جاهل
*شخصی نزد امیر المومنین علی علیه السلام رفت و سوال کرد بهترین چیزی که خدا به آدم می دهد چیست: قال غریزه العقل. گفت اگر عقل ندارم چه کنم؟ امام فرمود یک رفیق عاقل پیدا کن که بتواند راهنماییت کند. گفت اگر عاقل پیدا نکردم چه کنم: امام فرمود کم حرف بزن و سکوت اختیار کن. گفت اگر نتوانستم این کار را کنم چه کنم. امام فرمود سر بگذار بر سجده و از خدا بخواه عمرت را کوتاه کند.
پی نوشت —————————————————————–
استاد سید ابراهیم حسینی اراکی/ سوم محرم 1436/ نکته برداری از سخنرانی
