زندگی شاد با توکل

زندگی شاد با توکل :

شناخت هدف صحیح زندگی یکی از عوامل شادابی است ، چناچه عدم آگاهی از آن موجب افسردگی می شود ، یکی از مسائل مهم انسانی این است که افراد هدف زندگی را چه می دانند ؟ آیا زندگی دنیوی برای آنان هدف اصلی است و یا آن را مقدمه ای برای یک زندگی طولانی و حقیق دیگر می دانند ؟ یا به عبارت دیگر مقصود از زندگی برای یک فرد ، تنها خوردن و آشامیدن و شهوت رانی است یا هدف آخرت و رسیدن به کمالات انسانی است و دنیا را وسیله ای برای کسب آخرت می دانند ؟
پاسخ به این پرسش ، انسان را در یکی از دو دسته شاداب یا افسرده قرار می دهد و در شادابی و افسردگی او تأثیر بسزایی دارد .
از نگاه دین ، دنیا مطلوب ذاتی نیست ؛ بلکه مطلوبیت ابزاری دارد . انسان باید برای دنیا تلاش کند ، ولی تلاشش برای سعادت آخرت باشد اگر انسان شبانه روز به فکر امور دنیایی باشد مثل زن ، فرزند ، منزل ، خوراک و پوشاک و غیره باشد دیگر مجالی برای امور اخروی باقی نمی ماند ؛ اما کسانی که ایمان به خداوند ، و عالم غیب داشته باشند همیشه شاد هستند و توانایی خود را به کار می گیرند تا کارهای خداپسندانه انجام دهند . برای چنین کسانی فرق نمی کند دنیا به سویشان رو کند یا به پشتشان رو کند . که اگر امکانات مادی به سویشان رو کرد بهره می برند و هیچ گاه دچار خودپسندی و غرور نمی گردند و هر گاه دستشان خالی بود ناراحت نمی شوند . یعنی غم و شادی چنین کسانی در حول دین و ایمانشان می چرخد برای دنیا و آخرت با شور و نشاط فعالیت و تکاپو می کنند ، زیرا می دانند که هر چه در این جهان بکارند در آخرت در آخرت برداشت می کنند .
زیرا که قرآن می فرماید :
« وَ اْبْتِغَ فِیمَآ ءَاتاکَ اللهُ الدَّارَ الآخِرَةَ وَلا تَنْسَ نَصِیبَکَ مِنَ الدُنیا »؛«در آنچه خداوند به تو داده است . سرای آخرت را جستوجو کن و سهم و بهره ات را از دنیا فراموش نکن». (سوره قصص . آیه 77)
از این آیه فهمیده می شود که انسان برای هر دو جهان باید کار کند اما هدفش برای آخرت باشد .
« یَآ ایَّهاَ الإِنسانُ اِنَّکَ کارِحٌ إِلی رَبِّکَ کَدْحاً فَمُلَاقیهِ »؛ «ای انسان تو با تلاش و رنج فراوان به سوی پروردگارت پیش می روی و سرانجام او را ملاقات خواهی کرد» . (سوره انشقاق . آیه 6)
این آیه به یک اصل اساسی در حیات انسانها اشاره می کند که زندگی انسانها همواره با رنج و زحمت خواهد بود . حتی اگر هدفش رسیدن به دنیا باشد . چون طبیعت زندگی دنیا، در هیچ مرحله ای خالی از مشکلات و سختی ها نیست خواه مشکلات مادی و بدنی و خواه سختیهای روحی و روانی . حتی افرادی که در نهایت رفاه زندگی می کنند . آنها از زحمت و درد بر کنار نیستند . بعضی موقع اینها مشکلات روحی بیشتری دارند . بنابراین می گفت مادی و دنیوی که مادر آن زندگی می کنیم وسیله ای است برای کسب آخرت و به دست آوردن کمالات انسانی . پس هدف انسان رسیدن به کمال یعنی نزدیک شدن به خداوند است نه دنیا.
زندگی همچون سرابی است که تشنه کامان را در بیابان سوزان . تعلقات مادی به سوی خود فرا می خواند ، اما هنگامی که به آن نزدیک می شود ، چیزی که عطش آن را فرو نشاند پیدا نمی کند بلکه دویدن در این بیابان سوزان آنان را تشنه تر می کند . پس کسی که فضای روح او را دنیا طلبی و مادی گری پر کرده است . هدفی جز ثروت اندوزی و بهره گیری مادی ندارد . و از آنجا بخش فراوانی از آنچه را که می خواهد فراهم نمی گردد دچار ناراحتی های فکری و و روانی و در نتیجه افسرده می شود.
امام صادق (ع) می فرمایند : دل هر کس به دنیا وابسته گردد سه چیز نصیبش می شود . اندوه بی پایان ، آرزویی که به آن نمی رسد و امیدی که به آن نائل نشود.
کسی که هدفش بالاتر از امور مادی است . به این جهان به دید مقدمه و مزرعه نگاه می کند ؛ و همیشه خدا را شکر می کند و راضی است به رضای خدا و از آنچه به او نمی رسد ، هیچ نگران نمی شود و می داند که یا مصلحت نبوده و یا خود لیاقت نداشته است . و باز خدا را شکر می کند که چیزی که به نفع او نبوده نصیبش نشده است . چنین انسانی هرگز شادی و نشاط خود را در ادامه حیات و فعالیت از دست نمی دهد .
انسان باید با توکل به خدا و شور و نشاط تلاش کند برای زندگی و از تنبلی و کسالت بپرهیزد . چون که انسان می داند که روزی مرگ او فرا می رسد ، اما زمان آن را نمی داند و هر لحظه ممکن است ، مرگ ، طومار زندگی او را در هم پیچد و به عالم برزخ سفر کند . از طرفی دیگر شاید تا صد سال یا بیشتر زنده بماند و به زندگی ادامه دهد . پس با شادابی برای امور مادی و گذران زندگی ، کار و فعالیت می کند و هنگام عبادت و راز و نیاز با خدا شور و نشاط خود را حفظ می کند و اعمال عبادی را با شور و نشاط انجام می دهد که گویا آخرین نماز را می خواند .

منابع؛

1- کتاب؛ توکل شادابی و نشاط، نویسنده، محمدرضا داودی .
2- کتاب نصایح . فاضل ثقه الدین ، نویسنده: حاج میرزا احمد جنتی اصفهانی .