پیامبر اکرم – صلی الله علیه و اله وسلم – فرمودند :
« من او را [ امام حسن علیه السلام ] دوست دارم و نیز کسی که وی را دوست داشته باشد ، من او را دوست دارم ».
امام حسن علیه السلام مزین به صفت برجسته «کرم» و « کریم بودن » بودند ؛ به صورتی که به کریم اهل بیت علیه السلام لقب یافتند .
کریم در لغت به معنای جوانمردی ، سخاوت ، مهربانی ، بخشش ، بزرگواری است. و در اصطلاح اهل عرفان «کرم» مرتبه سوم از سخا به شمار می رود که عبارت است از: « انفاق مال به سهولت و طیب نفس در امور سخت و مقاصد عالی ».
در حدیثی از امام حسن علیه السلام پرسیده شد: ” کرم چیست ؟ ” حضرت پاسخ داد: پیش قدم شدن در بخشش قبل از درخواست [سائل] و طعام دادن در جای [خویش].
با توجه به معنای لغوی و اصطلاحی و نیز تعریف امام حسن علیه السلام از « کرم » می توان گفت: کریم، کسی است که به صفت بخشش متصف باشد؛ یعنی فردی که مال خویش را با آسانی و آرامش خاطر قبل از درخواست فرد نیازمند انفاق کرده و می بخشد .
هر چند رسول اکرم صلی الله علیه و اله و سلم به کریم ترین فرد بنی آدم متصف شده است؛ ولی به دلیل تأسی امام مجتبی علیه السلام به رسول اکرم صلی الله علیه و اله و سلم و نیز متصف شدن به اسمای الهی – که خصلت همه معصومین است – به کریم اهل بینت علیهم السلام مشهور گشته است.
امام حسن(ع) تمام توان خویش را در راه انجام امور نیک و خداپسندانه به کار میگرفت و اموال فراوانی در راه خدا میبخشید. مورخان و دانشمندان در شرح حال زندگانی پر افتخار ایشان، بخششهای بیسابقه و انفاقهای بسیار بزرگ و بینظیری ثبت کردهاند. آن حضرت در طول عمر خود دو بار تمام اموال و دارایی خود را در راه خدا خرج کردند و سه بار نیز ثروت خود را به دو نیم تقسیم کردند و نصف آن را در راه خدا به فقرا بخشیدند.
تاریخ از بخشندگیهای امام حسن داستانهای فراوان به یاد دارد، مثلاً روزی عربی به نزد ایشان آمد و درخواست کمک کرد و امام دستور دادند که آنچه موجود است به او بدهند و قریب ده هزار درهم موجود را به آن اعرابی بخشیدند.
روایات تاریخی مربوط به بخششهای آن حضرت فراوان است که ذکر تفصیلی آنها مناسب این نوشته نیست، وقتی از خود امام پرسیدند، چرا هرگز سائلی را ناامید بر نمیگردانید؟ فرمودند: «من هم سائل درگاه خداوند هستم و میخواهم که خدا مرا محروم نسازد و شرم دارم که با چنین امیدی سائلان را ناامید کنم، خداوندی که عنایتش را به من ارزانی میدارد، میخواهد که من هم به مردم کمک کنم».
به خاطر این بخشندگیها و کارهای نیکی که از سوی امام حسن(ع) در مسیر خیر، احسان و کمک به طبقات درمانده و نیازمند انجام میگرفت، آن حضرت را کریم اهل بیت لقب داده اند و با توجه به کرامتها و بخششهای کمنظیر و گاهی بینظیر آن امام بزرگوار لقب «کریم» برازنده آن حضرت است.