آداب مجلس پیامبر صلی الله علیه و آله

آداب مجلس پیامبر ^{صلی الله علیه و آله}

آداب مجلس آن حضرت چنین بود که در مجلسی نمی نشست و بر نمی خاست مگر با یاد خدا و در مجلس جای مخصوص برای خود قرار نمی داد و نهی می فرمود از این ، و چون داخل مجلس می شد ، در آخر مجلس که خالی بود می نشست و مردم را به این ، امر می فرمود و به هر یک از اهل مجلس خود بهره ای از اکرام و التفات می رسانید و چنان معاشرت می فرمود که هرکس را گمان آن بود که گرامی ترین خلق است نزد او و با هر که می نشست تا او اراده بر خاستن نمی کرد بر نمی خاست و هر که از او حاجتی می طلبید اگر مقدور بود روا می کرد والاّ به سخن نیکی و وعده جمیلی او را راضی می کرد و خُلق عظیمش همه خلق را فرا گرفته بود و همه کس نزد او در حقّ مساوی بود.
مجلس شریفش ، مجلس بردباری و حیا و راستی و امانت بود و صداها در آن بلند نمی شد و بَدِ کسی در آن گفته نمی شد و بدی از آن مجلس مذکور نمی شد و اگر از کسی خطائی صادر می شد نقل می کردند و همه با یکدیگر در مقام عدالت و انصاف و احسان بودند و یکدیگر را به تقوی و پرهزکاری وصیت می کردند و با یکدیگر در مقام تواضع و شکستگی بودند. پیران را توقیر می کردند و بر خردسالان رحم می کردند و غریبان را رعایت می کردند و سیرت آن حضرت با اهل مجلس چنان بود که پیوسته گشاده رو و نرم خو بود و کسی از همنشینی او متضرر نمی شد و صدا بلند نمی کرد و …

ابو بصیر می فرماید :

مُحَمَُدٌ سََیّدُ الکَونَینِ وَ الثََّقَلَینِ                  وَ الفَریقَینِِ مِن عُربٍ وَمِن عَجَمٍ

فاقَ النََّبِیّنَ فی خَلقٍ و فی خُلُقٍ                        وَلَم یُدانُوهُ فی عِلمٍ وَلا کَرَمٍ

وَ کُلُّهُم مِن رسول الله مُلتَمِسٌ                                غَرفا مِنَ البَحرِِ اَورَشفا مِنَ الّدِیَم

فَهُوَ الَّذی تَمََّ مَعناهُ و صُورَتُهُ                                    ثُمّ اصطَفاهُ حَبیبا بارِئُ النََّسَمِ

                          فَمَبلَغُ العِلمِ فیهِ انَّهُ بَشَرٌ وَانََّهُ خَیرُ خَلقِ اللهِ کُلِّهِمِ

قاعده تربیتی امام صادق (علیه السلام ) در عرصه قبول مسئولیت و رهبری:

امام صادق (علیه السلام ) یک قاعده اخلاقی کلّی را بنیان نهاد. ضابطه ای که مومنین بر طبق آن با یکدیگر رابطه بر قرار کرده و در تمام عرصه های زندگی آن را پیاده کنند. قاعده ای که باعث رشد و بالندگی فضیلت در جامعه ، همچنین باعث رقابت صحیح و سازنده و برتری جویی های اصولی گشته و با فقدان چنین قاعده یا تبدیل آن به معیارهایی متناقض ، ارزشها نابود گشته و نیروها به هدر می رود که نتیجه آن همان قاعده شوم «تقدیم مفضول بر فاضل » یا به رهبری برگزیدن شخص پایین تر با وجود شخص بالاتر و بالیاقت تر است.
امام صادق (علیه السلام ) فرمودند : هر کس مردم را به سوی خود یخواند در حالی که در میان جامعه داناتر از او یافت می شود ، او بدعتگذار و گمراه است.

هیبت و وقار امام صادق ( علیه السلام ):
تمام شخصیت های برجسته ای که با امام صادق ( علیه السلام) روبرو می شدند ، از هیبت و وقار آن حضرت تحت تاثیر واقع می گردیدند. هیبت آن حضرت نشان دهنده هیبت انبیا ، و جلالت قدرش ، جلالت اوصیا را به رخ می کشید. هیچکس او را نمی دید مگر اینکه هیبت آن حضرت در دلش می افتاد. چرا که روحانیت امامت و قداستِ اولیا از چهره و سیمای او می بارید. ابن مسکان که از خوبان و ثقات شیعه است ، از ترس هیبت آن حضرت براو داخل نمی شد. زیرا می ترسید که نتواند حقُ تعظیم و تکریم آن حضرت را به جای آورد. او تمام مسائلی که به آن در مسائل دینی محتاج بود ، از اصحاب امام صادق می پرسید و از اینکه خود شخصاً به خدمت و محضر آن حضرت برسد ، خودداری می کرد.