بازگشت به صفحه اصلی دانشنامه»»»
«امدادهاي غيبي در عصر ظهور»
بدون ترديد از برترين آموزههاي پيامبران ايمان به «غيب» است. خداوند متعال در ابتداي صحيفه آسماني خود آن گاه که ويژگيهاي پرهيزگاران را بر شمرده، ايمان به غيب را در رأس ويژگيها قرار داده ميفرمايد: «ذلِکَ الکِتابُ لا رَيْبَ فيهِ هُدَيً لِلمُتَقينَ الذينَ يُؤمِنُونَ بِالغَيبِ وَ…» (1) «اين است کتابي که در [حقانيت] آن هيچ ترديدي نيست [و] مايه هدايت تقوا پيشگان است؛ آنان که به غيبت ايمان ميآورند و…».
بخشي از اين اعتقاد، مربوط به «امدادهاي غيبي» خداوند است. اين امدادهاي الهي، در طول تاريخ به بهترين صورت ممکن به کمک انسانها آمده و آنان را در برابر زوال و نابودي ياري کرده است.
از آيات قرآن به روشني استفاده ميشود که خداوند در مقابله حق با باطل، جانب جريان حق را نگه ميدارد و از آن دفاع ميکند. اين دفاع، گاهي از طريق نيروهاي پنهان و امدادهاي غيبي صورت ميگيرد و روشن است که در بزرگترين و وسيعترين رويارويي حق با باطل و انقلابي که در راستاي اهداف پيامبران در نظام هستي رخ خواهد داد (قيام حضرت مهديعليه السلام)، اين سنّت الهي بيش از پيش جلوه خواهد کرد.
اگر چه اساس قيام حضرت مهديعليه السلام بر امور طبيعي است؛ ولي به اقتضاي عظمت و گستردگي آن قيام جهاني، خداوند برخي از نيروهاي پنهان و فوق طبيعي را در اختيار آن حضرت قرار خواهد داد تا موجبات پيروزي ايشان، هر چه بهتر فراهم آيد.
نمونههايي از امدادهاي غيبي:
1-نصرت الهي:
نصرت الهي يکي از نمونههاي بارز جانبداري خداوند از اهل ايمان و جريان حق است. قرآن در اين باره ميفرمايد: « وَ لَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيُّ عَزيزٌ» (2)؛ «و قطعاً خداوند به کسي که [دين] او را ياري ميکند، ياري ميدهد؛ چرا که خدا سخت نيرومند شکستناپذير است».
اين نصرت و ياري نه تنها شامل حال پيامبران الهي شده که در روايات فراواني از آن به عنوان يکي از عوامل پيروزي حضرت مهديعليه السلام ياد شده است.
پيامبر اکرمصلي الله عليه وآله در اين باره فرمود: «قائِمُ اَهْلِ بَيْتي… يُؤيَّدُ بِنَصرِ اللّهِ»؛ «… قائم اهل بيت من به نصرت الهي تأييد ميشود». (3).
2-فرشتگان:
از ديگر نيروهاي غيبي خداوند – که به ياري مؤمنان آمده و ميآيد – فرشتگان الهي هستند. خداوند در قرآن مجيد، در مواردي چند ياري فرشتگان را اين گونه بر شمرده است:
2-1. فرشتگان ياري دهنده حضرت لوط عليه السلام: «قالَ فَمَا خَطبُکُمْ اَيُّهَا المُرْسَلُونَ، قَالُوا اِنَّا اُرْسِلْنا اِلي قَوْمٍ مُجْرِمِينَ لِنُرْسِلَ عَلَيْهِم حِجارَةً مِنْ طينٍ مُسَوِّمَةً عِنْدَ رَبِکَ لِلْمُسْرِفينَ» (4)؛ «… پس مأموريت شما چيست اي فرستادگان (خدا)؟ گفتند: ما به سوي قوم مجرمي فرستاده شديم تا باراني از »سنگ – گل« بر آنها بفرستيم؛ سنگ هايي که از ناحيه پروردگارت براي اسرافکاران نشان شده است».
2-2. فرشتگان جنگ بدر: «إِذْ تَسْتَغيثُونَ رَبَّکُمْ فَاسْتَجابَ لَکُمْ أَنّي مُمِدُّکُمْ بِأَلْفٍ مِنَ الْمَلائِکَةِ مُرْدِفينَ» (5)؛ «[بهخاطر بياوريد] زماني را [که از شدت ناراحتي در ميدان بدر] از پروردگارتان تقاضاي کمک ميکرديد و او تقاضاي شما را پذيرفت [او گفت] من شما را به يک هزار از فرشتگان که پشت سر هم فرود ميآيند ياري ميکنم».
2-3. فرشتگان در جنگ احزاب:
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اذْکُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْکُمْ إِذْ جاءَتْکُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمْ ريحًا وَ جُنُودًا لَمْ تَرَوْها وَ کانَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصيرًا» (6)؛ «اي کساني که ايمان آوردهايد! نعمت خدا را بر خودتان به ياد آوريد؛ در آن هنگام که لشکرهاي [عظيمي] به سراغ شما آمدند؛ ولي ما باد و طوفان سختي بر آنها فرستاديم و لشکرياني که آنها را نميديديد [و به اين وسيله آنها را در هم شکستيم] و خداوند به آنچه انجام ميدهيد بينا است».
پيامبر گرامي اسلامصلي الله عليه وآله در روايتي پس از آنکه نصرالهي را از جمله امدادهاي غيبي مربوط به قيام حضرت مهديعليه السلام ذکر فرموده، چنين ميگويد: «… و به وسيله فرشتگان خداوند ياري ميشود…». (7).
از روايات استفاده ميشود فرشتگاني که به ياري حضرت مهديعليه السلام ميشتابند، سه گروه هستند:
1/2-فرشتگان مقرب:
روايات فراواني درباره نزول فرشته وحي و ديگر ملائکه مقرّب خداوند هنگام ظهور در دست است که حکايت از عظمت و بزرگي قيام حضرت مهديعليه السلام دارد.
ابوحمزهثمالي گويد: از امامباقرعليه السلام شنيدم که فرمود: «لَوْ قَدْ خَرَجَ قائِمُ آلِ مُحمَّدٍ لَنَصَرَهُ اللّهُ بِالْمَلائِکَةِ المُسَوِّمينَ وَالمُرْدِفينَ وَالمُنزَلِينَ وَالکَروُبينَ يَکُونُ جَبْرَئيلُ اَمامَهُ وَميکائيلُ عَنْ يَمينِهِ وَاِسْرافيلُ عَنْ يَسارِهِ…» (8)؛ «هرگاه قائم آل محمد خروج کند بدون شک خداوند با ملائکه مسوّمين و مردفين و منزلين و کرّوبين او را ياري خواهد فرمود. جبرئيل پيش روي او، ميکائيل در سمت راست او و اسرافيل در سمت چپ او قرار دارند…».
2/2-فرشتگان حاضر در جنگ بدر:
رواياتي چند، از ياري شدن حضرت مهديعليه السلام توسط فرشتگان حاضر در جنگ بدر حکايت دارد.
امام باقرعليه السلام ميفرمايد: «يا ثابت! کَأَنِّي بِقائِمِ اَهلِ بَيتي قَدْ اَشرَفَ عَلي نَجَفِکُمْ هَذا – وَ أَوْمَأ بِيَدِهِ اِلَي نَاحِيَةِ الکُوفَةِ – فَاِذَا هُوَ اَشْرَفَ عَلَي نَجَفِکُم نَشَرَ رَايَةَ رَسُولِ اللَّهِصلي الله عليه وآله فَاِذا هُوَ نَشَرَهَا اِنحَطَّتْ عَلَيهِ مَلائِکَةُ بَدْرٍ…» (9)؛ «اي ثابت! گويي که من هم اکنون قائم خاندان خويش را مينگرم که به اين نجف شما نزديک ميشود – و با دست خود به سمت کوفه اشاره فرمود – و همين که به نجف شما نزديک شود، پرچم رسول خداصلي الله عليه وآله را بر خواهد افراشت و چون آن را بر افرازد، فرشتگان بدر بر او فرود آيند…».
امام صادقعليه السلام نيز ميفرمايد: «هنگامي که قائم قيام کند، فرشتگان روز بدر (آنهايي که در جنگ بدر به ياري پيامبر آمدند)، فرود ميآيند و آنان پنج هزارند». (10).
3/2-فرشتگان قيام امام حسين (علیه السلام):
از روايات استفاده ميشود که فرشتگاني در روز عاشورا، جهت ياري امام حسينعليه السلام نازل شدند؛ ولي به تقدير الهي آن گاه رسيدند که کارزار به پايان رسيده بود؛ از اين رو خداوند آنها را مأمور ساخت تا هنگام قيام منتقم خون امام حسينعليه السلام، در زمين بمانند و چون آن منتقم ظهور کرد، او را ياري کنند و انتقام خون شهيد کربلا را از ستمگران باز ستانند. شعار ايشان «يا لَثاراتِ الحُسَيْن» است. (11).
4/2-القاي ترس در دل دشمنان:
خداي جهان آفرين در قيام جهاني حضرت مهديعليه السلام، ترس و دلهره را بر قلب کافران و مشرکان و ستمگران حق ستيز خواهد افکند و آنان قدرت تصميمگيري و مخالفت را از دست خواهند داد. البته اين القاي ترس قبلاً نيز در زمان پيامبران وجود داشته است. قرآن شريف در آيات فراواني به آن اشاره کرده است؛ از جمله ميفرمايد: «سَنُلقِي فِي قُلُوبِ الَّذيِنَ کَفَروُا الرُّعْبَ…» (12)؛ «ما در دلهاي کساني که کفر ورزيدند بيم و هراس خواهيم افکند».
بر اساس اين باور، هيچ مانعي ندارد که يکي از امدادهاي غيبي خداوند براي حضرت مهديعليه السلام رعب و ترس باشد که خداوند در دل دشمنان مياندازد؛ همانگونه که در روايات بسياري بدان تصريح شده است. امام باقرعليه السلام در اين باره فرمود: «القائِمُ مِنّا مَنصُورٌ بِالرُّعْبِ» (13)؛ «قائم ما منصور به رعب (ياري شده با القاي ترس در دل دشمنان او) است».
5/2-نيروهاي طبيعت:
بخشي از امدادهاي غيبي در عصر ظهور، همان تسخير نيروها و امکانات طبيعي است که خداوند پيامبران خود را به آنها مجهز کرده است؛ همانند: بادها، طوفانها، ابرها و… .
قرآن درباره تسخير برخي از اين عوامل براي حضرت سليمانعليه السلام چنين فرموده است: «وَ لِسُلَيْمانَ الرِّيحَ عاصِفَةً تَجْري بِأَمْرِهِ إِلي اْلأَرْضِ الَّتي بارَکْنا فيها وَ کُنَّا بِکُلِّ شَيْءٍ عالِمينَ» (14)؛ «و تند باد را مسخر سليمان ساختيم که به فرمان او به سوي سرزميني که آن را پر برکت کرده بوديم حرکت ميکرد، و ما از همه چيز آگاه بوديم».
همچنين درباره ياري رسول گرامي اسلامصلي الله عليه وآله، در جنگ احزاب به وسيله باد و طوفان ميفرمايد: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اذْکُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْکُمْ إِذْ جاءَتْکُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمْ رِيحًا وَ جُنُودًا لَمْ تَرَوْها وَ کانَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصيرًا» (15) «اي کساني که ايمان آوردهايد! نعمت خدا بر خودتان را به ياد آورديد در آن هنگام که لشکرهاي [عظيمي] به سراغ شما آمدند؛ ولي ما باد و طوفاني سخت بر آنها فرستاديم…».
در روايات فراواني «عوامل طبيعي» از جمله امدادهاي غيبي براي آخرين حجّت الهي ذکر شده است.
رسول گرامي اسلامصلي الله عليه وآله در حديث «معراج» به نقل از خداوند متعال چنين فرموده است: «… وَلَاُسَخِّرَنَّ لَهُ الرِّياحَ وَلأُذَلِلَنَّ لَهُ الرِّقابَ الصِّعاب…» (16)؛ «… و باد را مسخر او ميکنم و گردنکشان سخت را رام او ميسازم…».
منابع ومآخذ:
————-منبع اصلی:کتاب فرهنگ نامه مهدویت خدامراد سلیمیان—————————————-
منابع مطالب:
(1). بقره (2)، آيه 2 و 3.
(2). حج (22)، آيه 40.
(3). کمالالدين و تمامالنعمة، ج1، ص257، ح2.
(4). ذاريات (51)، آيه 34 – 31.
(5). انفال )8(، آيه 9.
(6). احزاب )33(، آيه 9.
(7). کمالالدين و تمامالنعمة، ج1، ص257، ح2.
(8). الغيبة، ص 234، ح 22.
(9). همان، ص 307، ح 2.
(10). همان، ص 244، ح 44.
(11). شيخ صدوق، عيون اخبار الرضاعليه السلام، ج 1، ص 399، ح 58.
(12). آل عمران (3)، آيه 151.
(13). کمالالدين و تمام النعمة، ج 1، ص 330، ح 16.
(14). انبيا(21)، آيه 81.
(15). احزاب )33(، آيه 9.
(16). کمال الدين و تمام النعمة، ج 1، ص 254، باب 23، ح 4.
—————————————————————————————————-