نشانه های کمبود ویتامین B12:
به گزارش بهداشت نیوز: B۱۲یاکوبال آمین یک ویتامین حساس و مهم است . این ویتامین موجب درمان یک نوع کم خونی خطرناک به نامپرنشیز** می شود . ویتامینB۱۲ که شاید تا به حال آمپولهای تقویتی آنرا تزریق کرده باشید، آخرین ویتامینی بود که کشف شد . این ویتامین رابطه نزدیکی با اسید فولیک دارد .
این ویتامین بسیار حساس است و به سرعت تخریب می شود . تحمل نور ، حرارت و مواد اسیدی و قلیایی را ندارد . حتی دربدن هم به سرعت تخریب می شود . در حقیقت اگر وسیله خاصی برای انتقال آن به خون وجود نداشت ما اصلاً B۱۲دریافت نمی کردیم .
اما این وسیله خاص چیست؟
با خوردن غذای حاوی این ویتامین و ورود آن به دهان همزمان یک عامل پروتئینی ترشح می شود که بهB۱۲ متصل می شود و محافظت از آن را تا ابتدای روده بر عهده می گیرد . در مرحله بعد باز هم محافظ دیگری ، به نام فاکتور داخلی ***وجود دارد که یک عاملی پروتئینی ، برای محافظت ازB۱۲در برابر محیط های اسیدی و قلیایی به شمار می رود . فاکتور داخلی مثل گاردی محکم ،B۱۲ را صحیح و سالم تا دیواره روده رسانده و آنرا به خون منتقل می کند . در خون نیز ۲ عامل دیگر موجود است که دستB۱۲ را گرفته به کبد ، استخوانها و سایر اندامها می برد.
اما نقش این ویتامین مهم دربدن چیست؟
B۱۲ در تولید سلولهای بدن نقش دارد و نقش آن مانند اسید فولیک،شرکت در همانند سازی ژن های هسته سلول است . تکثیر سلولی در دستگاه گوارش، مغز استخوان و بافت عصب با کمکB۱۲ صورت می گیرد . اگرB۱۲ دریافت نکنیم ظرف حدود یکسال ذخیره موجود در کبد تمام شده و تولید سلولی در اندامهای یاد شده دچار اختلال می شود .
·B۱۲ در دستگاه گوارش به تولید سلولهای مخاطی دیواره کمک می کند . اگرB۱۲ نباشد زبان متورموسرخرنگ می شود واختلالات گوارشی مثل اسهال بروز می کند .
·B۱۲ در مغز استخوان موجب تولید سلولهای خونی می گردد ، در صورت کمبودB۱۲، ژنهای موجود در گلبولهای قرمز بزرگتر از حد طبیعی شده ، زود از بین می روند و فرد مبتلا بهکم خونی مگالوبلاستیک می شود .
·B۱۲ در بافت عصبی نقش تولید سلولهای رشته های عصبی را عهده دار است . کمبودB۱۲ اختلالات عصبی را به همراه دارد که کرخی و لرزش بدن است و سوزش در پاها نیزاحساس می شود .
در صورتیکه تعدادی ازعلائم کمبودB۱۲، در شما بروز کرد به پزشک مراجعه کرده و با آزمایش خون میزانB۱۲ و اسید فولیک خونتان را کنترل کنید .
کمبودB۱۲ در چه کسانی بروز می کند ؟
کمبودB۱۲ در افرادی که رژیم گیاهی صرف دارند و شیر و تخم مرغ نمی خورند ، بروز می کند زیراB۱۲ فقط درمنابع غذایی حیوانی موجود است . در افراد کهنسال که ترشح اسید معده و فاکتور داخلی کاهش می یابد ، کمبودB۱۲ عارض می شود ، در واقع رنگ زرد چهره، زبان سرخ و ناتوانیهای عصبی را در نتیجه این کمبود می دانند . میزان مورد نیاز بدن یک فرد بزرگسال۲ میکرو گرم است که در زمان بارداری و شیر دهی نیازفرد بیشتر می شود . افرادی که جراحی معده انجام داده اند و بخشی از معده ، تمام معده یا قسمت انتهای روده آنها ( ایلئوم) برداشته شده است ، و کسانی که از قرصهای درمان کننده زخم دستگاه گوارش استفاده می کنند بیشتر در معرض کمبودB۱۲ هستند .
ویتامینB۱۲ در کدام مواد غذایی موجود است؟
B۱۲ فقط در مواد غذایی حیوانی یعنی گوشت و فرآورده های حیوانی مثل شیر و تخم مرغ موجود است .
·جگرغنی ترین منبعB۱۲ است .
·گوشت گاو،ماهی تن وقلوه دارای میزان زیادیB۱۲ هستند .
·شیر ،پنیر وتخم مرغ نیز میزان قابل توجهیB۱۲ دارند .
البته معمولا در پروسه پخت مواد غذایی ۷۰ درصد از ویتامین از دست می رود ؛ به کار گیری روش مناسب پخت بسیار مهم است ، برای پخت هرگز نباید از جوش شیرین استفاده کرد .
در صورت ابتلا به کم خونی ناشی از کمبودB۱۲ :
· مصرف مکمل یا تزریقB۱۲ طبق دستور پزشک ضروری است .
· در رژیم غذایی خود مواد حاویB۱۲ فراوان تغذیه کنید .
· مصرف دیگر مکمل های ویتامینی بیش از نیاز ( ویتامینC,B) نیز می تواند موجب کاهشB۱۲ در بدن شود .
با خوردن چه میزان مواد غذایی نیازB۱۲ما تأمین می شود ؟
با خوردن غذایی که ، دارای ۱۰۰ گرم گوشت قرمز یا ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم گوشت مرغ است و مصرف ۲ لیوان شیر یا ماست در روز،B۱۲ مورد نیاز ما تأمین می شود .
بانوان باردار و افراد مسن نیز با مصرف مرتب جگر می توانند،B۱۲ مورد نیازشان را تأمین کنند .