و من کلام له علیه السلام فِی صِفه الدُنیا:
مَا اءَصِفُ مِنْ دَارٍ اءَوَّلُهَا عَناءٌ وَ آخِرُها فَناءٌ فِی حَلاَلِها حِسابٌ وَ فِی حَرَامِها عِقابٌ مَنِ اسْتَغْنَى فِیهَا فُتِنَ وَ مَنِ افْتَقَرَ فِیهَا حَزِنَ وَ مَنْ سَاعَاهَا فَاتَتْهُ وَ مَنْ قَعَدَ عَنْهَا وَ اتَتْهُ وَ مَنْ اءَبْصَرَ بِهَا بَصَّرَتْهُ وَ مَنْ اءَبْصَرَ إِلَیْهَا اءَعْمَتْهُ.
اءَقُوُل :
وَ إ ذا تاءمّل المتاءمل قَوله علیه السلام: وَ مَنْ اءَبْصر بِها بَصْرَته وجد تَحْتُه مِنْ المَعْنى العَجیبُ وَالْغَرَضَ البَعیدُ ما لا تَبْلُغْ غایَتَه وَ لا یُدْرِکْ غَوْرِه لا سیّما إ ذا قرن إ لیه قِوْلِه : وَ مَنْ اءَبْصر إ لیها اءَعْمِتِه فَإ نَّه یَجِدُ الفِرَقْ بَیْنَ اءبصر بِها وَ اءبصر إ لیْها واضحا نیّرا وَ عجیبا باهرا.
ترجمه :
سخنى از آن حضرت (علیه السلام ) در نکوهش دنیا
چه بگویم درباره سرایى ، که آغازش رنج است و پایانش زوال و فنا حلالش را حساب است و حرامش را عقاب . هر که در آن بى نیاز شود در فتنه و بلا افتد و هر که نیازمند بود غمگین شود. هر که براى به چنگ آوردنش تلاش کند، بدان دست نیابد و آنکه از تلاش باز ایستد، دنیا خود به او روى نهد. هر که به چشم عبرت در آن نگرد، دیده بصیرتش روشن گردد و هر که به دیده تمنا در آن بیند، دیدگانش را کور گرداند.
من مى گویم :
اگر کسى در سخن آن حضرت (علیه السلام ) که مى گوید: ((من ابصربها بصّرته ))، تاءمل کند دریابد، که در آن چه معنى شگفت انگیز و مقصود والایى است که کس به نهایت آن نتواند رسید و عمق آن در نتواند یافت . بویژه ، اگر این جمله را با جمله ((و من ابصر الیها اعمته )) در کنار هم نهد، فرق میان ((ابصربها)) و ((ابصر الیها)) را به روشنى دریابد و بداند که در فصاحت و بلاغت تا چه پایه فرا رفته است .
