امام صادق(ع) در آخرین لحظات عمر شریفشان توصیه به نماز کردند و فرمودند شفاعت من به کسی که نماز را سبک بشمارد نمیرسد.
یک روز پس ازشهادت امام صادق(ع) جا دارد به وصیت و توصیههای حضرت در آخرین لحظات عمر شریفشان به شیعیان دقت کنیم تا انشاءالله به برکت این ایام بهرهای از معارف عترت(ع) داشته باشیم.
شفاعت من به سبکشمارنده نماز نمیرسد
ابوبصیر یکی از اصحاب امام صادق(ع) میگوید: به حضور حُمیده رسیدم تا رحلت امام صادق(ع) را به او تسلیت بگویم. حُمیده گریه کرد، سپس گفت: اى ابا محمّد! کاش هنگام فوت آن حضرت بودی. امام(ع) یکى از چشمان خود را بست و سپس به من فرمود: خویشان و نزدیکانم را نزد من بیاورید. وقتى همه دور آن بزرگوار جمع شدند، فرمود: « شَفَاعَتَنَا لَا تَنَالُ مُسْتَخِفّاً بِالصَّلَاهِ؛ هرگز شفاعت ما به کسى که نماز را سبک بشمارد، نمىرسد» (بحار الأنوار (ط ـ بیروت)؛ ج۴۷؛ ص۲) توجه امامان شیعه به جایگاه نماز در جای جای زندگی این بزرگواران نمایان است، طوری که در حساسترین مقاطع زندگیشان نسبت به این فریضه غفلت در خود راه نمیدادند؛ به عنوان نمونه امام حسین(ع) آن قدر شوق فریضه نماز را داشتند که شب تاسوعا ابواالفضل(ع) را به سمت دشمن فرستادند تا فرصت عبادت بگیرد و خود فرمودند «أَنِّی کُنْتُ قَدْ أُحِبُّ الصَّلَاهَ لَهُ؛ من به نماز عشق میورزم» و در تاریخ کربلا میخوانیم که امام حسین(ع) روز عاشورا و در بین تیر و نیزههای دشمن به نماز ایستادند و نیز از سوی دیگر امیرالمؤمنین(ع) در محراب نماز ضربت شمشیر خوردند.
توصیه به عطوفت نسبت به دیگران
عطوفت و مهربانی نسبت به دیگران حتی با دشمنان از جمله خصلتهایی بود که عترت(ع) به آن مقید بودند و شیعیان را دعوت به این صفت نیکو میکردند و خود نیز تا آخرین لحظات عمر شریفشان نسبت به آن مقید بودند که در متن وصیت امام صادق (ع) این موضوع نیز مشاهده میشود.
شیخ طوسى در کتاب الغیبه خود با اشاره به وصیتنامه امام صادق(ع) مینویسد: هشام بن احمر از سالمه کنیز حضرت صادق(ع) نقل کرد: من هنگام درگذشت آن جناب حضور داشتم تا اینکه بیهوش شد، همین که به هوش آمد، فرمود: به حسن بن على بن علی بن الحسین ـ که مشهور به افطس بود ـ هفتاد دینار و به فلان کس فلان مبلغ و به فلانى، مقداری مبلغ دهید. عرض کردم آقا به کسى پول میدهى که با چاقو به شما حمله کرد و قصد کشتن شما را داشت؟! فرمود نمیخواهى از کسانى باشم که خداوند درباره آنها فرموده «وَ الَّذِینَ یَصِلُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ یَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ؛ کسانى که به دستور خدا مراعات حال خویشاوند میکنند و از خدا و حساب بد بیم دارند» آری سالمه! خداوند بهشت را آفرید و آن را خوشبو کرد که بوى خوش آن از ۲ هزار سال راه به مشام میرسد، اما بوى بهشت را نافرمان پدر و مادر و قطعکننده رابطه خویشاوندى حس نخواهد کرد. (شیخ طوسی الغیبه، ص ۱۹۷؛ شیخ کلینی، ج۷، ص۵۵).
اهل بیت عصمت و طهارت(ع) با این نوع رفتارهای عطوفتآمیزِ خود باعث شدند همچنان نام آنها بر سر زبانها و مجالس باقی بماند و خود نیز چشمه ارزشهای الهی شدند تا جایی که هر کسی و در هر زمانی میتواند از این منابع فیض الهی بهره داشته باشد.