ایشان نسبت به مال و دارایی بخشنده است، و نسبت به ناتوانان و مستضعفان بسیار دل رحم و مهربان، و نسبت به مسئولان و کارگزاران دولت خویش بسیار سختگیر است.
امام مهدی علیه السلام مانند پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله رحمت برای جهانیان هستند و آیین حق و مسیر هدایت را به بندگان خدا نشان داده و مردم را به آن دعوت می کنند. حکومت امام مهدی علیه السلام بر پایه عدالت اجتماعی و مبارزه با ظلم تشکیل می شود. ایشان در مقابل ظلم می ایستد و حق را به صاحب حق بر می گرداند.
منشور حکومت عدل:
برجسته ترین ویژگی و شاخصه حکومت امام مهدی علیه السلام نیز در همین ظلم ستیزی و عدالت اجتماعی است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در این باره فرمودند: « قیامت برپا نمی شود تا اینکه مردی از اهل بیت من حاکم بر زمین گردد، آنگاه آن را پر از عدل خواهد کرد همان گونه که پر از ظلم شده است.» (۱)
«عدل» به معنای رعایت دقیق حقوق مردم و برابری همه آنها در برخورداری از حقوق و منافع مشروع و معقول خویش است، چنان که «ظلم» زیر پا نهادن حق و حقوق دیگران و نابرابری و تبعیض است.
مهدی علیه السلام نسبت به مال و دارایی بخشنده است و نسبت به ناتوانان و مستضعفان بسیار دل رحم و مهربان و نسبت به مسئولان و کارگزاران دولت خویش بسیار سختگیر است.
عدالت در حکومت امام مهدی علیه السلام به صورت گزینشی اجرا نمی شود بلکه آن را، از یاران خویش آغاز خواهد کرد. ایشان از یاران و کارگزاران خود عهد و پیمانی سخت می گیرد. امام علی علیه السلام می فرماید: «آنها با مهدی بیعت می کنند که: هرگز دزدی نکنند؛ زنا نکنند؛ مسلمانی را دشنام ندهند؛ خون کسی را به ناحق نریزند؛ به آبروی کسی لطمه نزنند؛ به خانه کسی هجوم نبرند؛ کسی را به ناحق نزنند؛ طلا، نقره، گندم و جو ذخیره نکنند؛ مال یتیم را نخورند؛ در مورد چیزی که یقین ندارند، گواهی ندهند؛ مشروب نخورند؛ حریر و خز نپوشند؛ در برابر سیم و زر سر فرود نیاورند؛ راه را بر کسی نبندند؛ راه را ناامن نکنند؛ گرد همجنس بازی نگردند؛ خوراکی را از گندم و جو انبار نکنند؛ به کم قناعت کنند؛ طرفدار پاکی باشند؛ از پلیدی گریزان باشند؛ به نیکی فرمان دهند؛ از زشتی ها باز دارند؛ جامه های خشن بپوشند؛ خاک را متکای خود سازند، در راه خدا حق جهاد را ادا کنند و …»
آن امام همام نیز خود تعهد می دهد که: «از راه آنان برود؛ جامه ای مثل جامه آنها بپوشد؛ مرکبی مانند آنها سوار شود؛ به کم، راضی و قانع شود؛ زمین را به یاری خدا پر از عدالت کند؛ خدا را آن چنان که شایسته است، بپرستد و …»(۲)
سختگیری بر مسئولان، و مهربانی با مردم:
حضرت مهدی علیه السلام بر کارگزاران خود سخت می گیرند و از آنها حساب می کشند: «مهدی علیه السلام نسبت به مال و دارایی بخشنده است و نسبت به ناتوانان و مستضعفان بسیار دل رحم و مهربان و نسبت به مسئولان و کارگزاران دولت خویش بسیار سختگیر است.» (۳)
قاطعیت و سازش ناپذیری:
حضرت مهدی علیه السلام در عصر غیبت صغرا با مخالفان، معاندان و حتی با نزدیکترین افراد خود نیز برخوردی قاطعانه داشتند و شاهد این موضوع کنار زدن عموی خویش از نماز خواندن بر بدن مطهر پدر بزرگوارشان می باشد. در زمان حکومت نیز ایشان با کسی مسامحه نخواهند داشت. ایشان در راه و روش خویش سازش ناپذیر است و در اجرای حدود و احکام الهی و مبارزه با ستمگران قاطعیتی خدایی دارند و در این راه چشم پوشی نمی کنند و از ملامت ملامتگران نمی هراسند و بدون هیچ گونه ملاحظه ای تبهکاران را به کیفر خود می رسانند.
طبیعتاً حضرت مهدی علیه السلام با دیگران نیز در اجرای عدالت مسامحه نخواهند کرد. ایشان ستمگرانی را که به جان و مال و ناموس مردم تعدی کرده اند، مجازات می کند. در حکومت آن حضرت، افراد به مقدار ظلم خود، مجازات می شوند. از امام رضا علیه السلام نقل شده که درباره امام مهدی علیه السلام فرمودند: «… و او قبل از خروجش غائب گردد و چون ظهور نماید زمین را به نورش پرتو افکنی نماید و ترازوی عدل را بین مردم قرار دهد تا مردم به یکدیگر ظلم نکنند …» (۴)
دستگاه قضایی پاک:
شاخصه حکومت مهدوی، ظلم ستیزی و برقراری عدالت اجتماعی است. حضرت اجرای عدالت را از خود و یارانش آغاز می کنند و با سختگیری بر کارگزاران، مسامحه نکردن در برخورد با ظالمان و متعدیان، عدم تبعیض در برخوردها، عزل قاضیان زشتکار، مبارزه با بدعتها عدالت را در جهان برقرار می کنند
در حکومت ایشان دستگاه قضایی پناهگاه و ملجأ مظلومان و دادخواهان و محل مبارزه با فاسدان و تبهکاران است. عدالت قضایی در دوران ظهور به طور جدّ رعایت گشته و حقوق ضعیفان و مظلومان، پایمال نخواهد شد. آن حضرت ترازوی عدالت را در جامعه برپا ساخته و بر رفتار قضات به دقت نظارت نموده و با متخلفان برخورد شدید خواهد کرد. امام علی علیه السلام فرمودند: «… حضرت مهدی قاضیان زشت کردار را کنار خواهد زد و دست سازشکاران را از سر مردم کوتاه خواهد نمود و از بین شما فرماندهان و امیران ظالم را عزل خواهد کرد و هر آینه زمین را از هر حیله گر و خائنی پاک خواهد کرد.»(۵)
مبارزه با بدعتها و کارهای ناشایست:
امام مهدی علیه السلام در مقابل بدعتها (۶) و کارهای ناشایستی که در جامعه صورت می گیرد، عکس العمل نشان می دهند. امام باقر علیه السلام در مورد آیه «الَّذِینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاه وَ آتَوُا الزَّکاه…» (۷) فرمودند: این آیه درباره خاندان محمد که درود خداوند بر آنها باد تا آخرین امام (نازل شده) است. خداوند مشرقها و مغربهای زمین را در اختیار مهدی و یاران او قرار می دهد و دین را به دست او آشکار می سازد. خداوند به وسیله مهدی و یارانش همه [مظاهر] بدعت و باطل را می میراند، همچنانکه [پیش از آن] نابخردان، حق را میرانده بودند به گونه ای که ظلم در هیچ جا دیده نمی شود و امر به معروف و نهی از منکر می کنند. (۸)
شاخصه های حکومت عدل جهانی:
بنابراین شاخصه حکومت مهدوی، ظلم ستیزی و برقراری عدالت اجتماعی است. حضرت اجرای عدالت را از خود و یارانش آغاز می کنند و با سختگیری بر کارگزاران، مسامحه نکردن در برخورد با ظالمان و متعدیان، عدم تبعیض در برخوردها، عزل قاضیان زشتکار، مبارزه با بدعتها عدالت را در جهان برقرار می کنند.
پی نوشت:
۱- . اربلی، کشف الغمه، ج ۲، ص ۴۶۸٫
۲- . ابن طاووس، الملاحم و الفتن، ص ۱۴۹٫
۳- . مقدسی شافعی سلمی، عقدد الدرر فی أخبار المنتظر(عج)، باب هشتم، ص ۲۲۲٫
۴- . صدوق، کمال الدین، ج ۲، باب ۳۵، ح ۵، ص ۳۷۲٫
۵- . مجلسی، بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۱۲۰، ح۲۳٫
۶-. «بدعت» در مقابل «سنت» و به معنای داخل کردن اندیشه های شخصی در دین است.
۷- . حج / ۴۱٫
۸- . مجلسی، همان، ج ۵۱، ص ۴۷ و ۴۸، ح ۹٫
تبیان/