محبت اهل‌ بیت علیهم السلام

اسحاق بن عمّار نقل کرده مى‏ گوید: از امام صادق علیه السّلام پرسیدم: معنى آیه شریفه (آیه ۲۴۵ از سوره بقره) «کیست آنکه به خدا وام دهد، وام نیکوئى، پس خداوند آن را براى او چندین برابر کند» چیست؟

فرمود: اظهار محبّت و نیکى کردن به امام است.

محبت و مودّت اهل‌ بیت(ع) آثار و فوائدی دارد و آن‌ چنان که از سخنان پیشوایان معصوم (ع) استفاده می شود، هرکار نیک و بدی در دنیا و آخرت آثار و نتایجی دارد یعنی کارهای نیک برکات و درجاتی به دنبال دارد و اعمال بد و ناپسند موجب سقوط انسان و رسیدن به درکاتی در دو عالم می شود. در این میان دوستی و دشمنی اهل‌ بیت(ع) نیز از محدوده این قاعده کلی بیرون نیست یعنی عشق و دوستی عترت پیامبر(ص) بعنوان یک صفت ارزشمند موجب برکات و درجات و منزلت افراد است و در مقابل دشمنی و مخالفت با آنان، هلاکت و شقاوت ابدی در پی خواهد داشت.

امیرالمومنین علیه السلام رو به اصحابش نمود و فرمود:
ای صحابه! به خدا قسم به هیچ کاری اقدام نکردم مگر آنچه رسول الله درباره آن با من عهد و پیمان کرده بود.
خوشا به حال کسی که محبت ما اهل بیت در قلب او رسوخ داشته باشد؛ ایمان در قلب چنین کسی ثابت تر از کوه احد در مکانش خواهد بود. و هر کسی که دوستی ما در قلب او جای نگیرد ایمان در قلب او مانند ذوب شدن نمک در آب ذوب می شود.

وجود نازنین اهلبیت النبوه

خداوند تبارک وتعالی بدلیل سبحانیت و عظمت قابل رویت ودیدار در دنیا و آخرت با چشم کوچک ظاهر نیست، و برای کسب ایمان و فتح یقین ،استدلالات عقلی ،مقبول قلب نبوده،لذا خداوند حکیم،بزرگترین مخلوق خود را که دارای علم خلقت(ام الکتاب )و دست قدرتمند یاری خود است ،را برای راهنمائی و کسب معرفت،و مهمتر از همه رویت خلایق خلق نمود، تا با وجهی خداگونه،آیت کبری بوده،و صفات خداوند علی العظیم را به نمایش گذاشته، تا خداجویان را دل آرام نماید،که این آیت کبری اهلبیت النبوه(ع) می باشند…
یکی از وظایف این آیت کبری،تکمیل خلقت خلایق و هدایت به طرف رستگاری و نجات است…
اما برای کسب این رستگاری احنیاج به پیروی از ایشان است که به امر وخواسته خداوند حکیم،خداگونه خلایق را راهنمائی می نمایند..
تنها راهبران هدایت شده الهی، همین وجود نازنین اهلبیت النبوه(ع) می باشند…
اما طریق یافتن و کسب راهنمائی ایشان ،همان طریق اطاعت است که با کسب محبت از ایشان وپاسخ به این محبتها ،این اطاعت محکمتر و سیم اتصال با ایشان برقرار و هدایت و اصلاح بخواست خداوند و به دست اهلبیت(ع) صورت میپذیرد و حجابها برداشته میشود..

برخی از آثار و برکات محبت اهل‌ بیت

۱- تسهیل امور آخرت
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) به سلمان فرمود: ای سلمان! محبت فاطمه در صد جا سودمند است که آسان‌ترین آنها هنگام مرگ و ورود به قبر، هنگام سنجش اعمال و برانگیخته شدن و گذر از پل صراط و محاسبه اعمال است.

۲- همسایگی با رسول خدا (صلى الله علیه و آله)
پیامبر (صلى الله وعلیه وآله) به سلمان فرمود: ای سلمان! کسی که به دخترم فاطمه محبت داشته باشد در بهشت با من خواهد بود و کسی که با او دشمنی کند در آتش جهنم خواهد بود.
و روزی دست حسن وحسین علَیهِما السلام را گرفت و فرمود : هر کس این دو نفر و پدر و مادرشان را دوست داشته باشد، در روز قیامت در درجه من و با من خواهد بود.

۳- بهره مندی از ثواب عبادت فرشته ها
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود: فرشته ها تسبیح و تقدیس خدا می کردند که به آنها فرمود: به عزّت و جلالم قسم ثواب تسبیح و تقدیس شما را تا روز قیامت برای دوستداران این خانم و پدر و همسر و فرزندانش قرار می دهم.

۴- محبوبیت نزد خداوند
جبرئیل علیه‌السلام فرمود: خداوند دوستداران آنها (علی، فاطمه، حسن و حسین علیهِم السلام) را دوست دارد.

۵- نیل به محبت خدا
رسول خدا (صلى الله علیه و آله) فرمود: مَن أَقامَ عَلی مُوالاتِنا أهلِ البَیتِ سَقاهُ اللهُ تَعالی مِن مَحَبَّتِهِ کَأساً لایَبغُونَ بِهِ بَدَلاً
کسی که ما اهل بیت را دوست داشته باشد خدای تعالی کاسه‌ای از محبت خود را به او می نوشاند که نمی‌خواهد با چیزی عوض شود.

۶- اکمال دین
پیامبر (صلى الله وعلیه وآله) فرمود: فضل و برتری اهل بیت و ذریه من بر دیگران مانند برتری آب بر هر چیز دیگر است و حیات هر چیزی به آب است، و محبت به اهل بیت و فرزندانم دین را کامل می کند.

۷- ریزش گناهان
امام صادق (علیه السلام) فرمود: محبت ما اهل بیت گناهان را از بندگان می ریزد همان‌گونه که باد شدید برگ را از درخت می ریزد.

۸- ثبات ایمان
امیرالمومنین (علیه السلام) فرمود: خوشا به حال کسی که محبت ما اهل بیت در قلبش رسوخ کرده باشد. ایمان در قلب چنین کسی از کوه احد در مکانش ثابت‌تر است و کسی که محبت ما در دلش وارد نشده باشد ایمان در دلش حل می شود، همان‌گونه که نمک در آب حل می‌شود.

۹- نیل به برترین عبادت
امام صادق (علیه السلام) فرمود: بالای هر عبادتی، عبادت دیگری است و محبت ما اهل بیت بهترین عبادت است.

۱۰- کسب حکمت
امام صادق (علیه السلام) فرمود: کسی که اهل بیت را دوست داشته باشد و محبت ما در قلبش جا گرفته باشد، چشمه‌های حکمت بر زبانش جاری می‌شود.

۱۱- نیل به مقام توکل
رسول خدا (صلى الله وعلیه وآله) فرمود: کسی که خواستار توکل بر خداست، اهل بیت مرا دوست بدارد، کسی که می خواهد از عذاب قبر نجات یابد، اهل بیت مرا دوست داشته باشد، کسی که طالب حکمت است، اهل بیت مرا دوست داشته باشد، کسی که می‌خواهد بدون حساب وارد بهشت شود، اهل بیت مرا دوست داشته باشد. به خدا قسم کسی آ نها را دوست ندارد مگر اینکه در دنیا و آخرت سود برده است.

۱۲- نجات از جهنم
پیامبر (صلى الله وعلیه وآله) فرمود: ولایت من و اهل بیتم موجب امان از آتش جهنم است.

۱۳- رسیدن به مقام شهید
رسول خدا (صلى الله وعلیه وآله) فرمود: کسی که بر محبت آل محمد بمیرد، شهید مرده است. کسی که بر محبت آل محمّد بمیرد، با آمرزش گناهان مرده است.

بدانید کسی که بر محبت آل محمد بمیرد، با توبه از گناهان خود مرده است.

بدانید کسی که بر محبت آل محمد بمیرد، با ایمان کامل مرده است.

بدانید کسی که بر محبت آل محمد بمیرد، فرشته مرگ و سپس منکر و نکیر به او مژده بهشت می دهند.

بدانید کسی که بر محبت آل محمد بمیرد، مانند عروس که به خانه همسرش می رود، با تجلیل به بهشت فرستاده می شود.

بدانید کسی که بر محبت آل محمد بمیرد، خداوند فرشته های رحمت را به زیارت قبرش می فرستد.
بدانید کسی که بر محبت آل محمد بمیرد، بر سنت و جماعت مرده است.

امیرالمومنین (علیه السلام) فرموده‌اند: «وَ الْمَیِّتُ مِنْ شیعتنا صّدیقٌ شهیدٌ؛ صَدَّقَ بِاَمْرِنا وَ اَحَبَّ فینا وَ اَبْغَضَ فینا یُریدُ بِذلِکَ اللهَ عّزَّوَجَلَّ» ؛  شیعه ما صدیق و شهید است چون که امر ما را تصدیق نموده و به خاطر ما دوستی و دشمنی نموده است و از این کار خود، خدای عزوجل را اراده کرده است.

۱۴- کسب همه خوبی ها
رسول خدا (صلى الله وعلیه وآله) فرمود: کسی را که خداوند با معرفت و ولایت اهل بیت من بر او منت گذارده است، همه خوبی‌ها را برای او قرار داده است.

۱۵- کسب امنیت
رسول خدا (صلى الله وعلیه وآله) فرمود: کسی که ما اهل بیت را دوست داشته باشد، خداوند او را در حال امنیت در روز قیامت محشور خواهد کرد.

۱۶- ثبات قدم بر صراط
پیامبر (صلى الله وعلیه وآله) فرمود: ثابت‌قدم‌ترین شما بر پل صراط کسی است که اهل بیت و اصحاب مرا بیشتر دوست دارد.

۱۷- ورود به بهشت
رسول خدا (صلى الله وعلیه وآله) فرمود: یک روز دوستی آل محمد، از یک سال عبادت بهتر است و کسی که بر محبت آل محمد بمیرد وارد بهشت شود.

۱۸- چشم روشنی در هنگام مرگ
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرموده‌اند: «حُبّی و حبُّ اهلِ بیتی نافعٌ فی سَبْعَهِ مَواطِن أَهوالُهُنَّ عظیمهٌ»؛ محبت من و خاندانم در هفت جا، که هول و هراس آن‌ها عظیم است سود می‌بخشد.
«عِند الوفاه و فی القبرِ و عندَ النُشورِ و عند الکتابِ و عند الحسابِ و عند المیزانِ و عند الصِّراطِ» ؛ هنگام مرگ، در قبر، هنگام رستاخیز، هنگام گرفتن نامه اعمال، وقت حساب، کنار میزان و سنجش اعمال و هنگام عبور از صراط.

روزی حارث همدانی به حضور امیرالمومنین (علیه السلام) آمد، امام از علت آمدن او جویا شد او گفت: علاقه به شما مرا به اینجا کشانیده، حضرت فرمود:‌ای حارث تو مرا دوست داری؟ گفت: بلی والله یا امیرالمؤمنین، حضرت فرمود: بدان که هیچ بنده‌ای از دوستان ما نمی‌می‌رد مگر این‌که در هنگام مردن مرا آن طوری که دوست دارد می‌بیند چون ببینی مرا که دشمنان خود را از حوض کوثر دور می‌کنم خوشحال خواهی شد، و چون ببینی که بر صراط می‌گذرم و (عَلَم محمد ـ صلی الله علیه و آله ـ) به دست من است و پیش حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) می‌روم چنان مرا خواهی دید که مشعوف و مسرور می‌شوی.

۱۹-حشر با اهل بیت (علیهم السلام) در قیامت
امیرالمومنین (علیه السلام) فرمود: مَنْ اَحَبَّنا کانَ مَعنا یَوْمَ القیامَهِ وَ لَوْ اَنَّ رَجُلاً اَحَبَّ حَجَراً لَحَشَرَهُ اللهُ مَعَهُ؛ هرکه ما را دوست بدارد، در روز قیامت با ما خواهد بود و اگر کسی سنگی را دوست داشته باشد، خداوند او را با آن محشور خواهد کرد. از امام صادق (علیهم السلام) روایت شده که حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) به امیرالمومنین (علیه السلام) فرمودند: یا علی تو و شیعیان تو از قبر‌ها بیرون خواهید آمد و صورت‌های شما مانند ماه شب چهارده خواهد بود و جمیع شدت‌ها و غم‌ها از شما برطرف خواهد شد و در سایه عرش الهی خواهید بود، مردم خواهند ترسید و شما نخواهید ترسید و مردم‌ اندهناک خواهند بود و شما مسرور خواهید بود و برای شما خوان نعمت‌های الهی می‌آورند و مردم مشغول به حساب و کتاب خواهند بود.

۲۰-بالاترین درجات بهشت
امیرالمومنین (علیه السلام) فرمودند: اهل بهشت به منازل شیعیان ما (در بالا‌ترین درجات آن) نگاه می‌کنند همانطوری که انسان به ستاره‌ها می‌نگرد.

۲۱- قبولی کارهای نیک
اگر انسان تمام کارهای نیک و اعمال خیر را انجام داده باشد و واجبات الهی را به جای آورد اما از اهل بیت (علیهم السلام) و ولایت و محبت آنان دور باشد، هیچ یک از اعمال و نیکی‌های او ثمره‌ای نخواهد داشت حضرت علی (علیه السلام) فرمودند: هر کس ما اهل‌بیت را دوست داشته باشد، ایمان او مفید بوده و اعمالش مورد پذیرش قرار خواهد گرفت، امّا اگر کسی محبت ما اهل‌بیت را در دل نداشته باشد از ایمان خویش بی‌بهره بوده و کارهای نیک و اعمال دینی او مقبول نخواهد بود، گرچه روز‌ها روزه گرفته و شب‌ها به عبادت بپردازد.

۲۲- وصول به زیبا‌ترین نیکی‌ها
امیرمؤمنان (علیه السلام) فرمودند: «اَحْسَنُ الْحَسَناتِ حُبُّنا وَ اَسْوَءُ السَّیِّئاتِ بُغْضُنا؛ زیبا‌ترین نیکی‌ها دوستی ما و زشت‌ترین بدی‌ها مخالفت و دشمنی با ماست.

۲۳- آمرزش گناهان
عشق و علاقه داشتن به این خاندان مطهر، باعث می‌شود که گناهان و پلیدی‌ها از ما دور شود. امام جعفر صادق (علیه السلام) می‌فرمایند: محبت اهل بیت گناهان را می‌ریزد چنان چه باد تند، برگ را از درختان می‌ریزد.

۲۴- شفاعت گناهکاران
حضرت امام جعفر صادق ـ علیه السّلام ـ می‌فرمایند: «اذا کانَ یَوْمِ القیامه تشفع فی المذنبین من شیعتنا فاما المحسنون فقد نجاهُم الله» ؛ هنگامی که روز رستاخیز فرا رسد گناهکارانِ شیعیان را شفاعت می‌کنیم ولی نیکوکاران را خداوند نجات می‌دهد.

موانع محبت اهل بیت  علیهم السّلام :

هر کسی نمی‌تواند دوستدار اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ باشد، باید عشاق آل محمد ـ صلی الله علیه و آله ـ از آلودگی ها مبرّا باشند و استعداد این هدیه الهی را در وجود خویش داشته باشند، با وجود موانع، مسلّماً دوستی اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ به دل نخواهد چسبید و حلاوت و لذت این عشق مقدس و هدیه آسمانی درک نخواهد شد

بر این اساس جای‌گیر شدن دوستی اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ در دل‌ انسان‌ها نیاز به زدودن و رفع موانع دارد که برخی از این موانع عبارتند از:

الف) تولد از حرام:

امام علی ـ علیه السّلام ـ در ضمن سخنانی به نوف بکالی فرمود: ای نوف! دروغ می‌گوید کسی که خودش را حلال‌ زاده می‌پندارد امّا من و پیشوایان بعد از من را که از نسل من هستند، دشمن خود می‌داند. بنابراین کسی که از حرام متولد شده باشد نمی‌تواند دوستدار حقیقی اهل‌بیت پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ باشد، زیرا پلیدی و زشتی با خوبی و زیبایی، همگون نیستند و از این‌ جا روشن می‌شود که عشق و علاقه به عترت پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ یکی از نشانه‌های حلال‌ زاده بودن انسان نیز هست.

ب) صفات زشت و غیراخلاقی:

روزی مردی به امام علی ـ علیه السّلام ـ عرض کرد: خداوند مرا فدای شما گرداند، من به شما خانواده خیلی علاقه دارم و آن حضرت را بسیار ستود، حضرت به او فرمود: دروغ می‌گویی، ما را چند دسته دوست ندارند؛ انسان‌های بی‌غیرت و ناموس فروش، مردانی که حالات زنان از خود بروز می‌دهند، متولدین از حرام و کسانی که مادرشان در ایام عادت به آنها باردار شده است. راوی حدیث می‌گوید که مدتی گذشت تا این‌که جنگ صفین پیش آمد، همان مرد به همراه لشکریان معاویه در جنگ صفین به هلاکت رسید و راستی گفتار امام علی ـ علیه السّلام ـ روشن شد.

اصولاً این‌که، مؤمنی نمی‌تواند بدون عشق و محبت اهل‌ بیت ـ علیهم السّلام ـ زندگی کند و در مقابل، انسان‌های منحرف و گمراه و منافق هم نمی‌توانند آل الله ـ علیهم السّلام ـ را به صورت واقعی دوست داشته باشند، یک حقیقت تردید ناپذیر است.

مهر تو را به عالم امکان نمی‌دهم

این گنج پربهاست من ارزان نمی‌دهم

امام علی ـ علیه السّلام ـ در کلامی به قنبر می‌فرمایند: ای قنبر، به خدا قسم کسی که در دل یقین به ولایت ما خانواده عترت داشته باشد برای او از عبادت هزار سال بهتر است، اگر بنده‌ای هزار سال خدا را عبادت کند خداوند عبادت او را نخواهد پذیرفت تا این‌که ولایت ما اهل بیت را قبول داشته باشد. آنگاه حضرت با تأکید بر اهمیّت موضوع ادامه می‌دهند: اگر بنده‌ای هزار سال خداوند را عبادت کند و اعمال نیک هفتاد و دو پیامبر را هم به جا آورد، خداوند از او نخواهد پذیرفت تا این‌که ولایت ما را بپذیرد و گرنه خداوند او را به صورت، به جهنم خواهد انداخت.

دوستدار اهل بیت

حکم بن عتیبه گوید: در حضور امام باقر (علیه السلام) بودم و خانه آن حضرت پر از جمعیت بود. ناگاه دیدم پیرمردی عصازنان آمد و کنار در ایستاد و عرض کرد: السلام علیک یا بن رسول الله و رحمه الله و بر کاته امام باقر عَلَیهِ السَّلام جواب سلام او را داد.

آنگاه پیرمرد بر حاضران سلام کرد و همه آنها جواب سلام او را دادند.

سپس رو به امام باقر (علیه السلام) کرد و با اکرام و احترام عرض کرد: ای پسر رسول خدا! اجازه بده به شما نزدیک گردم فدایت شوم.

سوگند به خدا من شما را دوست دارم و دوستدار شما را هم دوست دارم و سوگند به خدا این محبت به خاطر طمع به دنیا نیست و سوگند به خدا دشمنان شما را دشمن می دارم و از آنها بیزاری می‌جویم و این به‌خاطر کینه‌توزی به آنها نیست و سوگند به خدا من حلال شما را حلال، و حرام شما را حرام می‌شمارم و در انتظار فرمان شما هستم. آیا در این صورت امیدوار باشم؟

امام باقر (علیه السلام) فرمود: إِ لَیَّ إلَیَّ ، نزد من بیا، نزد من بیا!

پیرمرد نزدیک آمد و امام علیه السلام او را کنار خود نشاند و فرمود: ای پیرمرد! مردی نزد پدرم علی بن الحسین عَلَیهِ السَّلام آمد و مثل سوال تو را از او پرسید.

پدرم به او فرمود: وقتی از دنیا رفتی بر رسول خدا صَلیَّ اللهُ عَلَیهِ وَ اله و بر علی و حسن و حسین و علی بن الحسین عَلیهِم السَّلام وارد می شوی و قلبت آرام و جگرت خنک، و چشمت روشن می شود و هنگام مرگ با رَوح و ریحان با فرشته های نویسنده اعمال روبه‌رو می‌شوی و تا زنده هستی آنچه را که دیدگان تو را روشن کند می‌بینی و همراه ما در مقام بلندی خواهی بود.

پیرمرد گفت: چگونه؟ امام باقر (علیه السلام) دوباره سخن خود را برای او بیان کرد.

پیرمرد گفت: الله اکبر! ای اباجعفر، اگر بمیرم بر رسول خدا صَلیَّ اللهُ عَلَیهِ وَ اله و علی و حسن و حسین و علی بن الحسین عَلَیهِم السَّلام وارد می شوم و چشمم روشن می شود و قلبم آرام می گیرد و جگرم خنک می شود و هنگام مرگ با روح و ریحان با فرشته های نویسنده اعمال روبه رو می شوم و اگر زنده بمانم چیزی که چشمم را روشن می کند می بینم و با شما در مقام بلندی جای دارم؟

آنگاه منقلب شد و های های گریست تا آنکه بر زمین افتاد و همه اهل مجلس از گریه او گریه کردند و امام باقر (علیه السلام) اشک های او را از دور چشمانش پاک کرد.

سپس پیر مرد سر بلند کرد و به امام عَلَیهِ السَّلام عرض کرد : ای پسر رسول خدا فدایت شوم ، دستت را به من بده! حضرت دست خود را به طرف او دراز کرد.

دست امام را گرفت و بوسید و بر چشم ها و گونه ها و سینه و شکمش گذارد و آ نگاه برخاست و سلام کرد و رفت و امام باقر (علیه السلام) از پشت سر به او نگاه می کرد.

سپس رو به مردم کرد و فرمود: مَن أَََحَبَّ أَن یَنظُرَ إِلی رَجُلٍ مِن أَهلِ الجَنَّهِ ، فَلیَنظُر إِلی هذا
هر کس دوست دارد به مردی از اهل بهشت نگاه کند به این مرد بنگرد.