چگونه می‌شود که انسان همیشه شاد باشد؟
بستگی دارد که «انسان» و «شادی» چگونه تعریف و توصیف گردد. بدیهی است اگر تعریف از انسان موجود عاقل و برخوردار از کمالات و شرافت انسانی باشد و منظور از شادی نیز غم ندیدن باشد، عاقل می‌داند که دنیا بهشت نیست و آدمی در دنیا هیچ گاه همیشه شاد نخواهد بود. چرا که دنیا دار فنا است و متاع دنیا نیز قلیل و فانی است و همین امر سبب می‌گردد که هیچ گاه دنیا برای انسان شادی مستمر و پایداری به همراه نداشته باشد و هر نعمت و لذت شادی‌آوری حتماً با غمی همراه باشد. به عنوان مثال اگر کسی از همه مواهب دنیوی نیز برخوردار باشد، باز شاهد گذر عمر، کهولت و فنای دنیوی خود از یک سو و زایل شدن و فنای نعمات دنیوی از سوی دیگر می‌باشد. و تازه این فقط برای انسانی است که جز خود و منافع خود را نبیند [که به چنین موجودی انسان نمی‌گویند]، لذا اگر نگاهی نیز به اطراف و اکناف بیاندازد، نه تنها همیشه شاد نخواهد بود، بلکه با دیدن مظالم و مصیبت‌های بشری، بیشتر مغموم خواهد گشت.
خداوند متعال می‌فرماید که خداوند رزاق به آدمی رزق می‌دهد و انسان با آن شاد می‌شود، اما متوجه نیست که این «متاع دنیا» است، فانی است و در مقابل متاع اخروی که همیشه باقی است، بسیار ناچیز است.
«اللَّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ وَ یَقْدِرُ وَ فَرِحُوا بِالْحَیاهِ الدُّنْیا وَ مَا الْحَیاهُ الدُّنیا فِی الآخِرَهِ إِلاَّ مَتاعٌ» (الرعد، ۲۶)
ترجمه: خدا است که رزق و روزى را براى هر کسى که صلاح بداند فراوان مینماید. و براى شخصى که صلاح نداند تنگ و اندک میکند. ولى (دنیا پرستان) به زندگى دنیا فرحمند می‌شوند. در صورتى که زندگى دنیا (در مقابل آخرت) جز متاع ناچیزى نخواهد بود.
اما اگر کسی در عین زندگی در دنیا و استفاده از نعمات دنیوی و مواهب الهی، تعلقش را از فانی ببرد و رو به سوی باقی «الله جل جلاله» آورد، از فراز و فرودهای دنیوی خوشحال یا ناراحت نمی‌شود، مگر این که سرور یا غم او نیز «لله» باشد. چنین کسی چون به حقایق عالم هستی آگاه شده و مسیر حق را می‌پیماید، همیشه دلش آرام، ضمیرش با تکیه و امید به رحمت واسعه‌ی الهی شاد و قلبش مطمئن است. چرا که «شادی» مستلزم اطمینان قلبی است و اطمینان نیز جز با تکیه بر «غنی قادر، کریم و باقی» حاصل نمی‌گردد. لذا فرمود:
«الَّذینَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» (الرعد، ۲۸)
ترجمه: آنان افرادى هستند که ایمان آوردند و قلبهاشان به وسیله یاد خدا مطمئن و آرام خواهد بود، آگاه باشید که قلبها به وسیله یاد خدا آرام می‌شوند.
پس، کسی که دنیا و متاع دنیا را هدف گرفته باشد، حتی اگر به هدف برسد نیز از شادی مستمر و همیشگی برخوردار نخواهد بود، چرا که هدف یا اهدافش و اسباب خوشخالی‌اش همگی محدود، زودگذر و فانی هستند. اما کسی که آن غنی باقی را هدف گرفته است، مشمول شادی و خوشحالی مستمر و پایدار می‌گردد. چرا که نه هدفش فانی است و نه اسباب شادی و لذتش زایل و مستهلک می‌شود. لذا خداوند متعال شادی مستمر و پایدار را مخصوص «شهداء» که دیگر به هدف واصل شده‌اند و نیز مؤمنین که راه آنها را می‌پیمایند گردانیده و می‌فرماید:
«وَ لَا تحَْسَبنََّ الَّذِینَ قُتِلُواْ فىِ سَبِیلِ اللَّهِ أَموَاتَا بَل أَحیَاءٌ عِندَ رَبِّهِم یُرزَقُونَ * فَرِحِینَ بِمَا ءَاتَئهُمُ اللَّهُ مِن فَضلِهِ وَ یَستَبشرُِونَ بِالَّذِینَ لَم یَلحَقُواْ بهِِم مِّن خَلْفِهِم أَلَّا خَوفٌ عَلَیهم وَ لَا هُمْ یَحْزَنُونَ» (آل عمران، ۱۶۹ و ۱۷۰)
ترجمه: البته نپندارید که شهیدان راه خدا مردهاند بلکه زنده به حیات ابدى شدند و در نزد خدا متنعم خواهند بود * آنان به فضل و رحمتى که از خداوند نصیبشان گردیده شادمانند و به آن مؤمنان که هنوز به آنها نپیوستهاند و بعداً در پى آنها به راه آخرت خواهند شتافت مژده دهند که از مردن هیچ نترسند و از فوت متاع دنیا هیچ غم مخورند.
بدیهی است کسی که ایمان به خدا داشته باشد، کسی که اعمال صالح انجام دهد، کسی که بتواند از معصیت دوری کند، کسی که در کسب کمالات انسانی بکوشد، کسی که دیگران را شاد کند، کسی که سعی کند غم و غصه از دیگران بزداید و …، شاد می‌شود و کسی که دائم در این مسیر حرکت کند، دائماً شاد خواهد بود.
