بازگشت به صفحه اصلی دانشنامه»»»
«ابدال»
«ابدال» جمع «بَدَل» يا «بَدِيل»، عدهاي معلوم از صالحان و خاصان خدا [هستند] که گويند: هيچگاه زمين از آنان خالي نباشد و جهان بديشان برپاست. آن گاه که يکي از آنان بميرد، خداي تعالي ديگري را به جاي او برانگيزد (1) تا آن شمار – که به قولي هفت و به قولي هفتاد است – همواره کامل بماند. (2).
برخي نيز گفتهاند: «آنان گروهي اند که خداوند به وسيله آنها دين را بر پا نگه ميدارد و روزي را نازل ميگرداند. چهل نفر از ايشان در شام و سي نفر در ساير بلاد هستند. هر گاه يکي از دنيا برود، کس ديگري هماننداو بهجاي او قرار ميگيرد». (3).
علت اينکه «ابدال» ناميده شده‌اند، همين است که چون يکي از دنيا رود، کسي مانند او جايش را ميگيرد. (4).
در روايات اسلامي آمده است: «ايشان گروهي از ياران حضرت مهديعليه السلام در شام هستند (5) و هنگام ظهور آن حضرت، خود را به مکه رسانده با ايشان بيعت ميکنند».
البته در برخي روايات «ابدال» همان اوصيا معرفي شده‌اند. از خالد بن هيثم فارسي نقل شده که گفت: «به امام رضاعليه السلام عرض کردم مردم اعتقاد دارند که بر روي زمين ابدالي هستند؛ ايشان کيانند؟ حضرت فرمود: راست ميگويند: ابدال همان اوصيا هستند که خداوند ايشان را بدل پيامبران قرار داد؛ وقتي که ديگر نبوّت با پيامبر اسلامصلي الله عليه وآله به پايان رسيد.». (6).
درباره ويژگي اين افراد گفته شده است: «… رُهْبانٌ بِاللَّيْلِ لُيُوثٌ بِالنَّهارِ کانَ قُلُوبُهُم زُبُرَ الحَدِيدِ فَيُبايِعُونَهُ بَيْنَ الرُّکْنِ وَالْمَقامِ…»؛ (7) «آنان راهبان شب و شيران روز هستند. دلهايشان چون فولاد سخت است که در ميان رکن و مقام، با آخرين ذخيره الهي حضرت مهديعليه السلام بيعت ميکنند.»
منابع ومآخذ:
—————-منبع کلی:کتاب فرهنگ نامه مهدویت خدامراد سلیمیان————————————————–
منابع مطالب:
(1). کنزالعمال، ج 11، ص 125.
(2). علي اکبر دهخدا، لغتنامه، ابدال.
(3). خليل بن احمد، العين، ج 8، ص 45؛ ر.ک: حليةالاولياء، ج 3، ص 114؛ کشف الخفاء، ج 1، ص 25.
(4). مجمعالبحرين، ج 5، ص 319.
(5). کتابالغيبة، ص 476؛ شيخ مفيد، اختصاص، ص 208 و مسند ابي يعلي، ج 12، ص 270؛ صحيحابن حبان، ج 15، ص 159.
(6). طبرسي، الاحتجاج، ج 2، ص 437.
(7). شيخ مفيد، الاختصاص، ص 208.
—————————————————————————————————————-
